Ước tính nước Mỹ tổn thất 300 triệu USD/ngày

Thứ tư, 02/10/2013, 09:13
Một loạt động thái vào phút chót của hai phe Cộng hòa và Dân chủ đã không thể cứu được việc chính quyền liên bang Mỹ đóng cửa sau gần hai thập kỷ.

Chính quyền liên bang Mỹ chính thức phải đóng cửa từ 0g01 sáng 1-10 (11g01, giờ Việt Nam) sau khi các nỗ lực đàm phán đều không thành công.

Lần đóng cửa đầu tiên trong vòng 17 năm này của Chính phủ Mỹ chủ yếu do mâu thuẫn trong việc phe Cộng hòa muốn trì hoãn bộ luật cải cách y tế của Tổng thống Barack Obama (Obamacare) thêm một năm và bác một loại thuế cung cấp tiền cho dự luật này.

Khu tưởng niệm Lincoln ở thủ đô Washington DC đóng cửa vì chính quyền ngưng hoạt động - Ảnh: Reuters

Mất 300 triệu USD/ngày

Theo đạo luật được thông qua từ sau nội chiến Mỹ năm 1865, chính quyền liên bang bị cấm chi tiêu quá số tiền đã được quốc hội phê chuẩn, nếu không phải “nghỉ việc”. Văn phòng quản lý và ngân quỹ quốc gia ngay rạng sáng 1-10 đã gửi lệnh yêu cầu “các cơ quan thực hiện kế hoạch đóng cửa trong trật tự do việc thiếu tiền”.

Trừ các dịch vụ được coi là tối quan trọng, việc đóng cửa đồng nghĩa khoảng 800.000 viên chức liên bang buộc phải nghỉ việc và hơn 1 triệu người khác đi làm mà không có lương. 1.264 nhân viên Nhà Trắng buộc phải nghỉ việc và chỉ còn 436 nhân viên khác vẫn được tiếp tục làm việc.

"Anh không thể đòi tiền chuộc để đơn giản làm công việc của mình hay chỉ bởi vì có đạo luật nào đó anh không thích"

Tổng thống Obama phát biểu từ Nhà Trắng

Hai lần gần nhất chính quyền Mỹ bị đóng cửa là trong các năm 1995, 1996 dưới thời ông Clinton. Lần đó, phe Cộng hòa bị dư luận chỉ trích kịch liệt, giúp ông Clinton tái đắc cử năm 1996. Lần này phe Cộng hòa nói họ có chiến lược để tránh các tổn thất chính trị. Phe Cộng hòa cho biết sẽ cử một vài thành viên để đàm phán nhượng bộ với phe Dân chủ.

“Tôi sẽ ngạc nhiên nếu việc đóng cửa kéo dài vài tuần - thượng nghị sĩ Bob Casey của phe Dân chủ ở Pennsylvania nhận định - Nhưng tôi không nghĩ nó sẽ giải quyết được trong một, hai ngày.”

Tổn thất kinh tế cho nước Mỹ là điều không thể tránh khỏi. Theo Bloomberg, ước tính việc chính phủ liên bang đóng cửa trong thời gian đầu sẽ làm Mỹ mất khoảng 300 triệu USD mỗi ngày do giảm hiệu suất kinh tế.

Thị trường phản ứng thận trọng

Ngay sau khi chính quyền Mỹ đóng cửa, đồng USD đã mất giá, xuống mức thấp nhất trong tám tháng qua. Dù vậy, theo Reuters, giới đầu tư hiện vẫn thận trọng quan sát diễn biến tiếp theo của thị trường trước khi quyết định hành động tiếp theo. Trước đó một ngày, chỉ số MSCI theo dõi thị trường chứng khoán của 45 nước đã rớt sâu nhất trong vòng một tháng qua.

“Chính quyền Mỹ đóng cửa là tâm điểm của các thị trường, nhưng nếu vẫn còn hi vọng đây chỉ là tạm thời thì điều đó sẽ không ảnh hưởng tới cổ phiếu” - Reuters trích lời Christian Stocker, chiến lược gia về cổ phiếu của UniCredit.

Hiện lo ngại lớn hơn của giới đầu tư là cuộc đối đầu liên quan tới trần nợ công của Chính phủ Mỹ vào giữa tháng 10 này. Theo Bloomberg, Chính phủ Mỹ sẽ hết tiền chi trả các trách nhiệm tài chính vào khoảng từ ngày 22 đến 31-10 nếu quốc hội không phê chuẩn việc nâng trần nợ công.

Bộ luật về cải cách y tế của Tổng thống Obama dự kiến tăng thêm khoảng 30 triệu người có bảo hiểm. Phe Cộng hòa từ lâu coi việc chống dự luật như là cuộc “thánh chiến” riêng của mình kể từ khi nắm hạ viện năm 2010 đến nay. Cho tới nay phe Cộng hòa đã hơn 40 lần bỏ phiếu chống hay trì hoãn Obamacare. Và lần này thì họ muốn đóng cửa toàn chính quyền để buộc Tổng thống phải nhượng bộ.

Các cơ quan liên bang chịu ảnh hưởng

Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội và Tổng lãnh sự quán Mỹ tại TP.HCM chiều qua ra thông báo sẽ tiếp tục hoạt động cho đến khi có chỉ thị khác.

Việc chính quyền liên bang Mỹ đóng cửa sẽ buộc một loạt cơ quan công quyền của Mỹ phải ngừng làm việc. Những người hưởng an sinh xã hội sẽ không thể nhận được các séc gửi tiền hay các công viên quốc gia sẽ không thể mở cửa. Theo Reuters, những đối tượng sau sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp:

Viên chức liên bang: khoảng 1 triệu nhân viên liên bang của Mỹ buộc phải nghỉ không lương hoặc làm mà không được trả tiền.

Các công viên quốc gia: các công viên quốc gia như Yellowstone, Acadia, Grand Canyon sẽ buộc phải đóng cửa vì ảnh hưởng. Điều đó đồng nghĩa với việc mất khoảng 750.000 lượt khách tham quan/ngày và tổn thất kinh tế khoảng 30 triệu USD/ngày.

Bộ Quốc phòng: Toàn bộ nhân sự quân đội sẽ vẫn tiếp tục nhiệm vụ của mình nhưng hàng ngàn nhân viên dân sự sẽ buộc phải nghỉ việc.

Tổng cục Thuế (IRS): hầu hết 90.000 nhân viên của IRS sẽ phải nghỉ việc.

Bộ Tư pháp: khoảng 18.000 nhân viên (trong tổng số 114.486 nhân viên) sẽ phải nghỉ việc. Các quá trình tố tụng hình sự sẽ vẫn tiếp diễn trong giai đoạn chính quyền đóng cửa, nhưng các tố tụng dân sự sẽ bị hoãn hoặc giảm số lượng được xử lý.

Tòa án: Tòa án tối cao có thể tiếp tục hoạt động (như từng hoạt động dưới các thời chính quyền đóng cửa khác). Các tòa liên bang khác sẽ tiếp tục hoạt động thêm 10 ngày trước khi tính toán lại vào ngày 15-10.

Cơ quan đại diện thương mại: cơ quan đại diện thương mại Mỹ sẽ phải cắt giảm việc đi lại tới khoảng 41 nước.

Theo Tuổi Trẻ

Các tin cũ hơn