Còn tại diễn đàn Quốc hội lần này khi bàn về tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước cũng xuất hiện ở hầu hết các ý kiến khác với nỗi quan ngại sâu sắc.

Ghi nhận những đóng góp của các tập đoàn thời gian qua, tuy nhiên đại biểu Nga cho rằng, từ thực tế đổ vỡ và sai phạm của một số tập đoàn đã cho thấy rõ ràng thể chế pháp lý cho tập đoàn KTNN đang có nhiều bất cập, có thể tạo ra khả năng sai phạm thất thoát tài sản Nhà nước không chỉ riêng ở các đơn vị đã đổ vỡ, hoặc đã được thanh tra. Mà có lẽ nó sẽ ở tất cả hệ thống các DNNN nếu được đem ra thanh kiểm tra? 

Đại biểu Nga cũng nêu thực tế, tất cả 12 tập đoàn đều đang trong giai đoạn thí điểm, về nguyên tắc thí điểm thì có thể thành công hoặc thất bại, nên phạm vi thí điểm nên hẹp và sau một thời gian phải tổng kết, nếu khẳng định thành công mới triển khai trên diện rộng.

Nhưng ngay từ đầu đã thí điểm trên phạm vi rất rộng, tập trung vào lĩnh vực trọng yếu xương sống của nền kinh tế. Và nếu đánh giá thì sẽ có ngay kết luận với thời gian dài thí điểm như vậy mà chẳng có tổng kết và kết luận thành công hay thất bại thì đây không thể gọi là thí điểm nữa mà là thật rồi? 

"Những năm 2005 - 2006 - 2007 liên tiếp 8 tập đoàn được thành lập, sau đó năm 2009 - 2010 khi Vinashin bắt đầu đổ vỡ, trong khi chưa có tổng kết thí điểm chúng ta lại tiếp tục lập thêm 4 tập đoàn mới. Nếu chúng ta tiếp tục thành lập mới khi chưa khẳng định sự thành công của mô hình này thì khó mà tránh khỏi những va vấp của các tập đoàn đi trước.Một số chuyên gia pháp lý và kinh tế cũng khẳng định việc cho ra đời các tập đoàn kinh tế của Việt Nam không giống ai, hành lang pháp lý thì các chuyên gia pháp lý Bộ tư pháp đã có những nhận định rất đúng và trúng, thực tại là nó rất "sơ sài, bơ vơ, kém hiệu quả, thiếu đồng bộ, và nhiều khoảng trống" 

Còn theo phân tích của các chuyên gia ở Viện kinh tế Trung ương nó có tới 7 khoảng trống đó là nhận định của các chuyên gia tại buổi tọa đàm Nhà nước với doanh nghiệp hôm 22-3-2012 vừa qua. 

Cái cần tái nhất hiện nay là công khai trước toàn dân về tình hình tài chính và hoạt động của các TĐ KT và DNNN mà Quốc hội là người đại diện cho dân phải giám sát hệ thống các DNNN và các TĐKT NN.

Đại biểu Nga cho rằng với khung pháp lý hiện hành kể cả Luật Cạnh tranh và thực tế tổ chức thi hành đã không kiểm soát được những biểu hiện độc quyền và lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường củamột số tập đoàn, đặc biệt là xăng và điện.

Với vị thế chưa tương xứng và thiếu độc lập của mình, cơ quan quản lý cạnh tranh dường như đứng ngoài cuộc trong việc bảo vệ người tiêu dùng trước áp lực lợi ích riêng của các tập đoàn, nhất là những tập đoàn có quan hệ lệ thuộc với Bộ Công Thương. 

Hành lang pháp lý là cơ sở để các tập đoàn Nhà nước hoạt động công khaii, minh bạch

Còn về cơ cấu nhân sự hiện nay  thì các quy định hiện hành và thực tiễn chưa đưa lại cách tốt nhất để chọn ra được những nhà quản trị doanh nghiệp giỏi, nhà kinh doanh chuyên nghiệp. Cần khắc phục xu hướng đưa những công chức quản lý nhà nước không có kiến thức và năng lực kinh doanh sang làm lãnh đạo doanh nghiệp.

Ngược lại, phải có cơ chế để lãnh đạo doanh nghiệp buộc phải gắn trách nhiệm cá nhân với hiệu quảhoạt động của doanh nghiệp, không tạo lối thoát cho họ dễ dàng chuyển sang khu vực quản lý nhà nước nếu đã để lại thất bại và thua lỗ thì phải chịu trách nhiệm cá nhân.

Cũng như những đề xuất báo cáo của kết quả tọa đàm nhà nước và doanh nghiệp lần thứ nhất giải pháp hiện nay khi thực hiện đề án tái cơ cấu DNNN trong đó trọng tâm là các TĐKTNN và TCT NN  là Chính phủ tạm dừng ngay việc thành lập mới tập đoàn kinh tế nhà nước, kiểm kê lại vốn, tài sản nhà nước tại tất cả các tập đoàn xem còn bao nhiêu, lỗ và thất thoát bao nhiêu, phương án xử lý, làm rõ trách nhiệm cá nhân và báo cáo Quốc hội.

Tức là cần mổ xẻ từng tập đoàn ra và tổng kết chính xác cái được và chưa được của các TĐ trong quá trình thí điểm vừa qua. 

Đồng thời, tổng kết toàn diện việc thí điểm tập đoàn kinh tế nhà nước, qua đó đánh giá đúng cả những mặt tích cực và cả những hạn chế để xã hội có cách nhìn khách quan không vì khuyết điểm của một vài tập đoàn mà phủ nhận tất cả những thành tích đã đạt được.

Nếu khẳng định là thành công thì cần xây dựng văn bản ở tầm Quốc hội cho tổ chức và hoạt động của tập đoàn kinh tế nhà nước trong đó cần khắc phục những hạn chế đã chỉ ra ở trên. 

Đề nghị Quốc hội đặt các tập đoàn kinh tế nhà nước dưới sự giám sát đặc biệt của Quốc hội, đôn đốc Chính phủ thực hiện nghiêm các yêu cầu sau giám sát, tăng cường sử dụng công cụ kiểm toán để nâng cao hiệu quả giám sát, đại biểu Nga nhắc lại ý kiến của nhiều đại biểu khác là cần đưa dự án Luật Kinh doanh vốn nhà nước vào chương trình chính thức của năm 2013, vì càng để chậm ngày nào thì càng khó quản lý số vốn nhà nước tại các doanh nghiệp ngày đó. 

Với sự gia tăng độ nóng từ sai phạm của Vinalines, hiệu quả hoạt động của tập đoàn, tổng công ty nhà nước đã được mổ xẻ ròng rã trong nhiều phát biểu ở cả phiên thảo luận về kinh tế xã hội và đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế. Trong đó trọng tâm là tái cấu trúc các TĐKT NN và các TCT NN.