Với mức lãi suất 6%/năm và rất có thể, trong thời gian tới sẽ giảm xuống 5%/năm, gói hỗ trợ 30.000 tỉ đồng đã được giới chuyên gia bất động sản đặt khá nhiều kỳ vọng. Tuy nhiên, mức lãi suất này đã thực sự hấp dẫn, thực sự phù hợp với khả năng tài chính của người dân và đặc biệt là đã thông hay chưa thì vẫn còn nhiều điều để nói.

Có mặt tại Sàn giao dịch bất động sản Mường Thanh vào những ngày trung tuần tháng 1, chứng kiến cảnh người ta chen nhau tìm mua căn hộ tại dự án Kim Văn – Kim Lũ mới thấy, nhu cầu nhà ở thu nhập thấp, nhà ở xã hội thuộc diện cho vay của gói hỗ trợ 30.000 tỉ đồng là rất lớn. Và theo chị Nguyễn Thu Hằng - nhân viên kinh doanh ở đây thì chỉ trong vòng chưa đầy 2 tuần từ khi mở bán, phần lớn những căn hộ thuộc dự án này đều đã được bán hết.

Và nếu nhìn vào thực tế đó, chẳng mấy ai nghĩ rằng chuyện giải ngân gói hỗ trợ 30.000 tỉ đồng lại chậm được. Nhưng đây lại là một thực tế, bởi theo như thông tin mà Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, gói hỗ trợ 30.000 tỉ đồng mới giải ngân được khoảng 3%. Đây là con số hết sức khiêm tốn nếu so với những kỳ vọng ban đầu mà thị trường bất động sản, cũng như giới chuyên gia đặt ra.

Yêu cầu của gói hỗ trợ 30.000 tỉ đồng vẫn còn khá cao so với khả năng của người thu nhập thấp.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV thì vẫn còn không ít rào cản khiến người dân khó tiếp cận, thậm chí tỏ ra không mặn mà với những ưu đãi mà gói hỗ trợ đưa ra.

Trong vai người đi mua nhà thu nhập thấp, tôi đã tìm đến một số ngân hàng tham gia triển khai gói hỗ trợ 30.000 tỉ đồng. Tại hầu hết các ngân hàng, tôi được các nhân viên tín dụng hướng dẫn trình tự, thủ tục hết sức đầy đủ và nhiệt tình cùng lời cam kết: Chỉ mấy ngày sau khi hoàn thành thủ tục, ngân hàng sẽ ký hợp đồng và tiến hành giải ngân.

Theo như chỉ dẫn của những nhân viên này, tôi sẽ phải thực hiện các thủ tục như: Giấy xác nhận thực trạng nhà ở, bản sao chứng minh thư nhân dân, hộ khẩu thường trú, giấy đăng ký kết hôn hoặc giấy xác nhận tình trạng hôn nhân… và đặc biệt là bản sao kê thu nhập 6 tháng tại Ngân hàng, xác nhận thu nhập 6 tháng hoặc bảng lương 6 tháng của cơ quan. Ngoài ra, hồ sơ vay vốn còn phải đính kèm Hợp đồng mua bán căn hộ chung cư (bản gốc) và các phiếu thu, hóa đơn giá trị gia tăng của các đợt nộp tiền.

Một cán bộ tín dụng của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), chi nhánh Hoàn Kiếm cho biết: Đây là những thủ tục bắt buộc để làm hồ sơ vay vốn theo gói hỗ trợ 30.000 tỉ đồng. Và vì là bắt buộc nên nếu thiếu một trong những giấy tờ trên, hồ sơ sẽ không được xem xét, phê duyệt.

Ngoài ra, khi đặt vấn đề rằng tôi đã mua một căn hộ có diện tích 53,5 m2 tại dự án Kim Văn – Kim Lũ với mức giá 14 triệu đồng/m2, cán bộ tín dụng này lập tức đưa ra phép tính: Với quy định như hiện nay, tôi có thể vay khoảng 500 triệu đồng, thời hạn vay là 10 năm. Và như vậy, mỗi tháng, cộng cả tiền lãi lẫn tiền trả gốc, tôi phải thanh toán cho ngân hàng 6,5 triệu đồng/tháng.

Như đã biết, gói hỗ trợ 30.000 tỉ là dành cho người có thu nhập thấp, mà đã là người có thu nhập thấp thì việc bỏ ra 6,5 triệu đồng/tháng để trả cho ngân hàng là điều không hề đơn giản. Nguyễn Tuấn Minh – hiện đang thuê nhà tại khu đô thị Dịch Vọng, Cầu Giấy, Hà Nội cho biết: Với mức chi trả hàng tháng như vậy, cộng với việc dự án nằm ở xa trung tâm, nếu tính toán kỹ thì thuê nhà có khi lợi hơn.

Phân tích cụ thể hơn, anh Minh cho biết: Hiện mặt bằng giá thuê nhà đang xuống, giá thuê một căn hộ chung cư rộng chừng 50 – 60m2 chỉ vào khoảng 5 – 6 triệu đồng/tháng, thậm chí, nếu chịu khó đi xa một chút, có thể chỉ khoảng 4 triệu đồng/tháng. Vậy nên, nếu buộc phải chọn thì nhiều người sẽ không chọn phương án đi vay ngân hàng để mua nhà thu nhập thấp, xa trung tâm, mà sẽ chọn phương án thuê nhà thương mại, gần trung tâm. Đó là chưa kể đến các vấn đề như dịch vụ, hạ tầng đô thị… tại các khu chung cư thương mại vẫn được đánh giá cao hơn các khu nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp.

Thực tế tìm hiểu của phóng viên PV cũng cho thấy, một trong những cái khó khiến nhiều người có nhu cầu mua nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp còn là việc chứng minh thu nhập – một trong những yêu cầu bắt buộc đối với mọi hồ sơ vay vốn. Ông Vũ Kỳ Anh - Giám đốc Công ty Cổ phần Xây dựng TNP cho rằng: Vì là người thu nhập thấp, thu nhập trung bình thì thu nhập khó có thể ổn định được nên không thể chứng minh.

Một điểm nữa, để vay được gói hỗ trợ, người mua cần phải cầm hợp đồng mua nhà đến làm việc với ngân hàng. Trong khi đó, hầu hết các dự án BĐS chỉ giao hợp đồng mua bán nhà với khách hàng khi khách hàng đã đóng đủ 30-40% giá trị hợp đồng. Như vậy, để tiếp cận được gói hỗ trợ, chí ít, khách hàng cũng phải có trong tài khoản một vài trăm triệu. Mà điều này thì có phải khách hàng nào cũng có nên tự nhiên, nhóm đối tượng mà gói hỗ trợ hướng tới đã bị thu hẹp khá nhiều.

Nói như vậy để thấy rằng, gói hỗ trợ 30.000 tỉ đồng vẫn chưa thực sự phù hợp với khả năng tài chính của người thu nhập thấp. Mức lãi suất 6% tuy được xem là thấp nhất trên thị trường hiện nay, nhưng nếu đặt nó bên cạnh thu nhập của người dân, khoản tiền phải thanh toán lên tới vài triệu đồng/tháng lại là cả một vấn đề. Và đây chính là một trong những rào cản lớn, bên cạnh những nguyên nhân như thị trường thiếu nguồn cung, các địa phương chậm triển khai việc chuyển đổi dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội... khiến tốc độ giải ngân gói hỗ trợ là rất chậm.

Thực tế này đang đặt ra một vấn đề, các cơ quan chức năng cần phải có những sự điều chỉnh sao cho phù hợp khả năng của người dân. Mức lãi suất 5%/năm và thời hạn cho vay lên tới 15 năm theo đề xuất của Ngân hàng Nhà nước vì thế rất cần sớm triển khai. Chúng tôi tin rằng, nếu những đề xuất này được áp dụng, tức là số tiền mà người mua nhà phải thanh toán hàng tháng giảm xuống, chắc chắn nhu cầu vay mua nhà theo gói hỗ trợ sẽ tăng mạnh.

Theo Petrotimes