Hằng năm, cứ vào ngày mồng 5/2 âm lịch, nhân dân thôn Viêm Xá, xã Hòa Long, huyện Yên Phong, TP Bắc Ninh lại tổ chức lễ hội nhằm tưởng nhớ Đức Vua Bà, Thủy tổ Quan họ Bắc Ninh.

Đặc biệt, hội cướp cầu luôn được đông đảo mọi người quan tâm theo dõi. Truyền thuyết kể lại rằng, mỗi mùa xuân về, vua Bà thường dùng vào việc cầu đảo cho hạnh phúc của nhân dân. Vì vậy làng nào cướp được cầu thì năm đó sẽ may mắn, sung túc.

Tuy nhiên, việc cướp cầu phải được tổ chức trang nghiêm và đúng nghi thức. Các chàng trai, cô gái trong trang phục gọn gàng, đầu vấn khăn đỏ, lưng thắt dây, cầm cờ chấn cửa, dùng vũ điệu pháp khí mở màn cho lễ hội.

Cùng với đó các cô gái thắp cờ đuốc tiến vào vòng trong, bởi theo quan niệm xưa lửa là thần linh trong hệ: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ tạo thành vũ trụ. Ánh lửa bập bùng soi đường dẫn lối và hào quang của lễ hội.

Lúc đấy, vua Bà mới cùng 3 quả cầu tiến vào, theo sau là các thanh niên trai tráng sẵn sàng cho cuộc cướp cầu.

Cướp cầu phải là nam giới trong làng, được chia làm 3 đội, mỗi đội 12 người. Đây là những người được tuyển chọn kỹ càng, có sức khỏe, dẻo dai để mang lại sự vinh quang cho làng của mình.

3 quả cầu bằng gỗ đã được vua Bà sử dụng hơn 2000 năm về trước mang đến sự bình an, thịnh vượng cho nhân dân. Vì thế có được cầu cũng có nghĩa là có được tài lộc cho làng.

Giờ lành đã đến, vua Bà tung quả cầu lên, cũng là gieo sự may mắn cho mọi người, người dân nào xứng đáng sẽ nhận được quả cầu đó.

Ngay lập tức, các thanh niên tham gia nhào đến cướp cầu. Tuy nhiên, muốn dành được cầu không chỉ cần sức mạnh, dẻo dai, mà cần đến sự đoàn kết, cùng cố gắng bảo vệ cầu, đó mới chính là điều hướng đến trong hội này.

Đầu tiên, người nhanh nhất cần nắm được quả cầu, điều này tưởng dễ nhưng lại rất khó, vì quả cầu rất trơn để có thể giữ chắc trong tay, hơn nữa hàng chục người khác sẵn sàng cướp lại khi có cơ hội.

Sau đó, thanh niên trong làng cần nhanh chóng thiết lập hàng rào để bảo vệ người cầm cầu của làng mình. Cần phải có những chiến lược đúng đắn và hợp lý để giữ được cầu.

Bên nào giữ được cầu lâu hơn sẽ giành chiến thắng và tiếp tục quả cầu thứ hai, rồi thứ ba lại được vua Bà tung lên.

Cuối cùng, sự chiến thắng chỉ giành cho những người xứng đáng. Sẽ là một năm tràn đầy hạnh phúc cho làng cướp được cầu.