Ngày 30/9, Bộ Công Thương công bố nghiên cứu về ngành bia, trong đó đánh giá mức độ tiêu thụ bia của Việt Nam và tác động của chính sách tăng thuế vừa qua.

Đại diện cơ quan trực tiếp thực hiện, ông Dương Đình Giám, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược chính sách công nghiệp (CLCSCN) của Bộ Công Thương công nhận doanh thu từ bia ở Việt Nam tăng mạnh những năm gần đây. Nếu 2009 mới là 21.600 tỷ thì năm 2013 đã đạt 45.400 tỷ (hơn 2 tỷ USD). Như vậy, tính bình quân, doanh thu của ngành bia tăng bình quân trong giai đoạn 2009 - 2013 là 19,8%. Lợi nhuận của ngành bia cũng tăng nhanh, nếu 2009 mới là 2.510 tỷ, thì 2013 đạt 10.150 tỷ.

Khách uống bia tại một quán nhậu đêm ở TP.HCM.

Tuy nhiên, ông Giám nêu số liệu của hãng Kirin Brewery chuyên sản xuất và nghiên cứu về bia hàng đầu thế giới của Nhật Bản và bác bỏ khẳng định VN uống bia nhiều bậc nhất thế giới. Cụ thể, Việt Nam đang tiêu thụ 30 lít bia/người/năm – đứng thứ 50 thế giới. Nếu tính mức tiêu thụ cồn tuyệt đối của người trên 15 tuổi, Việt Nam đạt mức 6,6 lít/người – thuộc hàng dưới trung bình thế giới.

Ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng vụ Chính sách thuế, Bộ Tài chính, cũng bác bỏ thông tin Việt Nam là “quán quân” tiêu thụ bia. Ông Thi cho biết Cộng hòa Séc tiêu thụ 148 lít/người/năm; Đức 106 lít/người/năm. Ngay Hoa Kỳ đạt mức tiêu thụ 77 lít/người/năm cũng chỉ đứng thứ 14. Nhật Bản tiêu thụ 43 lít/người/năm xếp thứ 40...

Báo cáo nghiên cứu của Viện CLCSCN cũng chỉ thẳng tác động của thuế đến ngành bia. Ông Giám cảnh báo cần cân nhắc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với bia, nếu tăng cũng cần đưa lộ trình cụ thể.

Công nhận bia đang được đánh thuế cao, ông Phạm Đình Thi cho biết các nước đều đánh thuế Tiêu thụ đặc biệt trên bia. Các nước khuyến cáo VN đánh thuế tiêu thụ đặc biệt bia theo con số tuyệt đối, cứ một lít sản xuất ra thì phải nộp số tiền cụ thể, không tính theo % như hiện nay. Tuy nhiên, theo ông Thi, nếu áp như thế, doanh nghiệp không có khả năng tồn tại. Ông Thi thông báo dự kiến thuế tiêu thụ đặc biệt bia sẽ tăng đến 65%, tuy nhiên, sẽ tăng dần, không dồn vào một lúc...