Giá xăng dầu thế giới cuối tuần qua tăng đột biến tới 4USD/thùng, khiến giá nhập khẩu sản phẩm xăng đã tăng gần 59USD/thùng, là lý do chính làm tăng giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu. Thêm vào đó, từ ngày 1/5, thuế bảo vệ môi trường tăng 300%, khiến nhiều chuyên gia kinh tế dự báo, giá bán lẻ xăng dầu sẽ tăng mạnh.

Nhiều doanh nghiệp xăng dầu lỗ nặng

Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu VN (Vinpa) - ông Phan Thế Ruệ - cho biết, với giá xăng dầu thế giới biến động tăng từ lần Liên bộ Công Thương- Tài chính điều chỉnh giá xăng dầu đợt gần nhất (13/4) đến nay, giá cơ sở của hầu hết các loại xăng dầu đều tăng so với giá bán lẻ. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối lỗ nặng.

Trước đó, tại buổi họp báo tháng 4 do Bộ Công Thương chủ trì, ông Võ Văn Quyền - Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước - cho biết, trước diễn biến giá xăng dầu thế giới, đến ngày 28/4 là đến chu kỳ 15 ngày điều hành giá xăng dầu tiếp theo, rơi vào chuỗi những ngày nghỉ lễ 30/4 và 1/5 nên đến ngày 4/5, Bộ Công Thương sẽ công bố giá cơ sở và quyết định điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu.

Ông Quyền cũng thừa nhận, tính từ lần điều chỉnh giá xăng dầu gần nhất (ngày 13/4) đến nay, giá xăng dầu thế giới biến động khá phức tạp, diễn biến giá trong tuần cuối tháng 4, các mặt hàng xăng, dầu đã tăng đột biến tới 4USD/thùng, tác động làm tăng giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu.

Mặc dù theo Bộ Tài chính, từ 1/5 là thời điểm thuế môi trường đối với xăng dầu có hiệu lực, mức thuế sẽ tăng lên 300% (từ 1.000 đồng lên 3.000 đồng/lít xăng) không ảnh hưởng tới quyết định điều chỉnh giá xăng dầu trong nước ngày 4/5 tới, bởi trước đó, thuế nhập khẩu xăng dầu đã được điều chỉnh giảm từ 35% xuống 20%.

Bộ Công Thương khẳng định, do giá thế giới tăng nên theo Nghị định 83 về kinh doanh xăng dầu, nếu trong chu kỳ điều chỉnh giá, giá tăng sẽ điều chỉnh tăng, giá giảm điều chỉnh giảm. Vì vậy, trong kỳ điều hành giá xăng dầu lần này, giá xăng dầu bán lẻ trong nước sẽ chỉ chịu tác động của biến động giá thế giới - ông Quyền cho biết.

Đề phòng “té” giá theo xăng

Ông Phan Thế Ruệ cũng cho biết, thời gian qua, việc điều hành giá xăng dầu của liên bộ đã khá sát với biến động giá thế giới và khá công khai, minh bạch các yếu tố hình thành giá. Dựa trên công thức tính giá xăng dầu, người tiêu dùng (NTD) hoàn toàn có thể tính toán được mức độ điều chỉnh tăng, giảm giá.

Để đảm bảo công bằng giữa doanh nghiệp và NTD, khi giá thế giới giảm, DN buộc phải giảm giá thì khi giá thế giới tăng, DN tăng, cũng là hợp quy luật. Vấn đề đặt ra là bên cạnh việc tăng, giảm giá xăng, dầu, cơ quan quản lý thị trường cần có biện pháp để các mặt hàng không “té” giá theo xăng, hoặc xăng giảm mà không ít mặt hàng, kể cả cước vận tải vẫn không chịu giảm tương ứng.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nhìn nhận, việc điều hành giá xăng dầu hiện nay đã khá nhịp nhàng, giá thế giới đang có xu hướng nhích lên thì việc tăng giá xăng, dầu là cần xem xét, tuy nhiên, liên bộ vẫn còn một công cụ điều chỉnh giá là Quỹ bình ổn. Trường hợp Nhà nước không muốn gây xáo trộn thị trường thì có thể tiếp tục xả quỹ để giữ mặt bằng giá. Giá thế giới tăng trong bối cảnh thuế bảo vệ môi trường tăng 300% từ 1/5 chắc chắn sẽ tác động tới giá bán lẻ.

Trước đó, nhiều doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cho biết, nếu Bộ Tài chính sử dụng kịp thời công cụ là Quỹ Bình ổn giá, cộng với việc điều chỉnh thuế nhập khẩu (từ 14/4 xuống 20%, thay vì 35%) thì việc tăng thuế bảo vệ môi trường từ ngày 1/5 sẽ không làm tăng giá bán lẻ xăng dầu. Nhưng đấy là trong điều kiện bình thường, hiện giá xăng dầu thế giới đang biến động tăng, dự báo trong tháng 5, giá xăng dầu sẽ tăng trên 60USD/thùng thì việc thuế bảo vệ môi trường tăng sẽ là cú bồi thêm khả năng tăng giá bán.

Hiện giá xăng RON 92 bán lẻ trong nước ở mức 17.280 đồng/lít, xăng RON 95 là 17.880 đồng/lít, dầu diesel 0,05S có giá bán 15.880 đồng/lít, dầu hỏa là 16.070 đồng/lít... Ông Phan Thế Ruệ dự báo, giá xăng ít nhất sẽ xấp xỉ 20.000 đồng/lít, các mặt hàng khác dao động tuỳ thuộc biến động giá cơ sở so với giá bán lẻ.

Chuyên gia kinh tế thương mại Phạm Tất Thắng - nguyên GĐ Trung tâm Thông tin thương mại (Bộ Công Thương) - nhận định: Với diễn biến giá xăng dầu thế giới gần 15 ngày qua, vẫn chưa có cơ sở để tăng giá xăng dầu trong nước kỳ điều hành tới, bởi giá dầu thế giới đã có những ngày giảm và số ngày giảm vẫn nhiều hơn số ngày tăng, hiện vẫn chưa chạm mốc 60USD/thùng. Bộ Công Thương cần cân nhắc khả năng xả quỹ bình ổn giá thay vì tăng giá bán.

Theo Lao động