Về từ hành tinh ký ức - Kỳ 1: Cái xác quỳ

Thứ bảy, 17/11/2018, 10:53
Đúng 40 năm trước, chiến tranh biên giới Tây Nam bùng nổ. Đó là cuộc chiến để lại quá nhiều nỗi đau thương cho người dân Việt Nam vùng biên giới. 

Đội quân khát máu của Pol Pot đi đến đâu là đốt phá giết chóc đến đó; ngoài súng đạn, bọn chúng còn tàn sát dân thường bằng những công cụ thô sơ với những cách thức tàn nhẫn nhất. Từ trẻ nít cho đến người già, phụ nữ cho tới thanh niên, tất cả nạn nhân của chúng đều không một tấc sắt trong tay… để phục vụ cho mục tiêu phi nhân, cho cuộc chiến phi nghĩa mà chúng khơi mào.

Cuốn ký sự Về từ hành tinh ký ức là những ghi chép của tác giả Võ Diệu Thanh từ lời kể của những nạn nhân vụ thảm sát Ba Chúc do Khmer Đỏ gây ra. Được sự đồng ý của Nhà xuất bản Hội Nhà văn và Công ty Sách Tao Đàn, Thanh Niên xin trân trọng giới thiệu một số chương của cuốn sách.

Theo lời kể của chú Tư Long, xã Lê Trì, Huyện Tri Tôn, Tỉnh An Giang - nạn nhân của cuộc diệt chủng Ba Chúc.

Nội ngoại tôi có hai trăm người đã bị giết.

Không phải tự nhiên chúng tôi chạy vô hang núi. Không phải tự nhiên chúng tôi chạy vô chùa Phi Lai. Nó đặt pháo bên kia giồng Tà Muôn. Giồng đất đó cao lắm. Là bên này kênh Vĩnh Tế. Là đất mình. Mỗi ngày pháo hai, ba lần. Khi thì sáng khi thì chiều. Không có nơi nào để tránh pháo trừ hang núi và chùa. Cứ vào đó trốn cảm thấy an tâm hơn. Hễ im tiếng pháo là chạy về nhà nấu cơm. Ăn xong lại chạy tiếp vô hang núi trốn pháo. Có những hang cạn, có những hang sâu. Có những hang do con người khoét cho sâu thêm đặng ở đông hơn. Mỗi hang núi trốn hàng trăm người. Hết tháng này tới tháng khác. Những nhà nào dư dả có lúa gạo thì gánh gạo tản cư. Ăn hết lại phải về nhà xay gạo rồi tản cư tiếp. Những nhà nghèo thì phải lên rẫy trồng tỉa. Những năm đó đói kém, chúng tôi không biết chạy đi đâu trừ việc bám trụ xóm làng quen thuộc của mình.

Tại mình lớn lên ở đây. Chiến tranh đâu phải là mới thấy. Cô biết đó. Hồi đó ở đây là căn cứ. Đạn pháo nào mà không từng chứng kiến. Hồi chiến tranh, nghe đạn pháo dân cũng chạy vô chùa. Mấy ổng hai bên thấy vậy bắn né chùa ra. Chùa như là nơi quy ước để dành cho những người dân trốn đạn pháo.

Ai mà ngờ tụi nó pháo vô chùa. Chết mấy chục người.

Ừ thì trốn trong hang núi leo nheo như vậy đâu có sung sướng gì. Nhưng đó là chỗ có thể sống được qua những đợt pháo. Riết rồi quen. Xe bộ đội lên chở đi di tản, họ nói nên vô cánh núi Dài, vô Tri Tôn, chỗ đó có căn cứ cũ, hiểm trở, du kích dễ phòng cũng dễ công. Ba Chúc gần căn cứ tụi nó quá mà địa hình lại trống trải rất thất thế trong phòng thủ. Nhưng lúc đó không mấy người tin là sẽ có chiến sự nên cũng lười đi, có một số đi rồi lại quay trở về. Cứ ăn cơm xong lại vô chùa vô núi trốn pháo. Ai cũng như ai hết chớ có phải chỉ mình mình đâu. Thành ra thấy cũng thường.

Cho tới một đêm tụi nó tràn sâu vô cô lập Ba Chúc. Cánh trên nó đưa quân đóng chặn ngang đồng Lạc Quới, chặn lối về Chi Lăng, Tịnh Biên. Cánh dưới tụi nó chiếm cánh đồng Lương Phi bọc qua dọc nửa núi Dài, chặn lối thoát về Tri Tôn. Khi cô lập xong Ba Chúc hoàn toàn, tụi nó mới yên tâm tiến hành tàn sát.

Những cánh lính đi trước không giết người mà chỉ đốt nhà. Ba Chúc ít cây cỏ, lại nhằm mùa hạn nên đồng ruộng làng xóm trống trải. Nhà bị đốt hết, cả thị trấn trở thành một cánh đồng lớn, có thể nhìn thông thống từ đầu xã tới cuối xã, chỉ còn chùa Phi Lai và núi Tượng đứng trơ trọi.

Nhà cháy ầm ầm, khói cuộn mù mịt không thấy lối đi. Mấy đứa nhỏ bốn, năm tuổi chịu không nổi khói khóc um. Khói lửa kinh hoàng lắm cô ơi.

Pol Pot (trái) cùng chế độ diệt chủng đã cướp đi sinh mạng của gần 2 triệu người vô tội

Chỗ khác thì tôi không rành. Chỗ hang núi tôi đang trốn thì chỉ có một thằng ôm máy bộ đàm C25, hai thằng ôm súng AK. Nó cầm súng chỉ vô miệng hang rồi châm tiếng Khmer gì đó. Bà già Thạch Út đã từng vô sóc buôn bán nên bả châm tiếng Khmer với nó. Bà nói mấy chú này mời mình xuống lộ, xuống đó người ta giải quyết.

Một thằng chĩa súng một thằng trói từng người. Rồi nó lùa đi. Trên đường đi, nội tôi, bà ba Vàng già quá đi không nổi, nó bắn chết tại chỗ. Tôi thấy không được rồi, đã có ý định trốn từ chỗ đó.

Lúc xuống một chút nữa nó bắn bác Hai tôi, ba chị Tư Chỉnh, bác Hai tôi bị bắn chúi đầu vô bụi tầm vông chết. Lúc đó tôi mới tức tốc bỏ chạy. Tôi chạy miết tới đường quằng chỗ cây me thì gặp ba tôi cùng bác gái và hai em tôi ở đó. Ba tôi nói ráng trốn đi con, tụi này nó ác lắm.

Chúng tôi cứ chạy băng qua đường rừng mà không biết đâu là lối mòn, đâu là đường chưa mở. Chừng tới một chỗ le mọc nhiều, mọi người mới chui vô bụi le trốn. Tôi lấy lá le rải lên che cho mọi người. Thằng Hưởng em tôi, tôi ém nhét nó vô hang lấy lá le phủ lên đầu nó. Tôi cũng chui vào bụi le trốn. Lúc từ trong bụi le nhìn ra tôi mới hoảng hốt. Chỗ tụi tôi trốn sát bên một lối mòn. Tụi nó dắt người đi xuống, không biết bao nhiêu mà kể cô ơi. Đông lắm. Hàng mấy trăm người. Đi hoài không thấy hết. Chưa bao giờ đi với nhau đông như vậy. Không ai trong số họ giống như đang đi vô chỗ chết cả. Có lẽ cả đoàn đều không ngờ rằng chỉ một chút nữa, tất cả đều gặp nhau phía bên kia thế giới.

Pol Pot (đi đầu) khi thành lập lực lượng Khmer Đỏ
Những ngày chạy trốn, ngồi trên một tảng đá cao chỗ núi Tượng, nhìn ra đồng tôi thấy tụi Pol Pot lùa người ra. Họ mặc quần áo đủ màu. Có người còn che dù. Rồi tụi nó ria súng bắn. Mấy cái đìa thì xác người chất vun. Quần áo họ đủ màu nằm chất lên nhau la liệt. Đống đống như vậy, nhiều, nhiều lắm. Thấy rõ hết cô ơi. Vì tháng Ba, đồng ruộng đất mới cày nên trống không. Chẳng có cây cỏ gì. Chỉ tụi nó đi lại ăn uống, giết người và xác người. Dọc theo núi Tượng cũng có xác người nhưng ít hơn không chất đống như những chỗ đồng trống.

Chúng tôi trốn quanh một hòn đá lớn. Những người khỏe leo lên cao, được ngách đá che chở. Bác tôi phụ nữ yếu ớt không leo kịp được nên nấp dưới chân tảng đá.

Đêm 16 mưa lớn lắm. Cũng đêm đó chúng tôi có gặp một cặp vợ chồng với một đứa con còn đỏ hỏn. Tôi nhớ là tôi lượm được tấm cao su che mưa cho người phụ nữ và đứa nhỏ. Họ trốn trong hang gần chỗ tôi. Sáng đó tụi nó lên phát hiện ra họ. Tụi nó ngoắc ra dắt họ đi. Đi được một lúc bỗng tụi nó quay lại. Lần trở lại này nó phát hiện ra bác gái tôi. Bác tôi quỳ xuống lạy nó.

Tôi không hiểu sao dòng họ nội ngoại từ má tới anh chị em tôi chết tới hai trăm người mà tôi chỉ nhớ mỗi cái chết của bác gái, một người không ruột thịt. Tôi nhớ như in dù sự việc diễn ra cách đây bốn mươi năm.

Nó chĩa súng vào bác. Bác lạy nó. Mấy cậu ơi tha cho tôi, tôi là người dân chớ không phải giặc. Bác nói chưa hết câu, khi bác vừa bước chân lên bệ đá nó bắn bác một phát súng, viên đạn xuyên qua đầu. Bác chúi đầu xuống bệ đá rồi chết trong tư thế đó, người quỳ, đầu chúi xuống bệ đá. Bác chết ngay dưới chân tôi. Tôi không hiểu sao tụi nó không nán lại lùng sục. Chỉ cần nó bước tới bước lui vài bước chân đã phát hiện tôi, ba tôi, chị tôi đang trốn quanh khe đá. Dường như bận bịu với việc giết bác gái tôi đã làm cho tụi nó lơ là việc lùng sục. Tụi nó bỏ đi.

Cái chết của bác gái tôi làm mọi người còn sống gần như không dám nhúc nhích. Ai cũng im lìm chịu trận một chỗ. Chúng còn đáo tới đáo lui chỗ chúng tôi vài lần. Nhưng nhìn thấy xác bác tôi nằm chỏng khu, chúng nghĩ là không còn ai nên lại bỏ đi. Tôi đứng ở gần đó, lấy con mắt nhìn bác gái tôi chết quỳ mà không dám động tay vào sửa.

Cái nắng tháng Ba hèn hạ gì? Cô biết đó, nhìn da tôi đi, da người sống nhưng dưới cái nắng của miền núi Ba Chúc nó cháy đen vầy nè. Nắng tháng Ba, cái nắng cháy sau những ngày hạn dài, cây cỏ tiêu điều. Người trốn trong nhà còn héo nữa nói gì là phơi giữa nắng. Cô đem nước xối vô đá vô cát nó sôi lên. Người sống nằm trên đá dám chín thịt chín da. Mùa đó, cây lớn cây nhỏ đều rụng sạch lá. Chỉ còn lại thân cây và những nhánh già. Không một lá non nào nhú ra khỏi thân. Nếu người lạ nhìn tưởng đâu cả cánh rừng trên núi đã chết khô. Núi Tượng nhìn đâu cũng thấy toàn đá. Đá nằm dọc, đá nằm ngang, đá ngả nghiêng dưới nắng. Nắng như đổ lửa lên đá.

Xác bác tôi phơi quỳ trong cái nắng tháng Ba đổ lửa như vậy. Tôi nhìn vào cái dáng quỳ bất động của bác thấy như bác đang rất mỏi. Tôi cứ muốn với tay sửa lại nhưng rồi lại thôi. Cho tới ba ngày sau, chịu đựng hết nổi, khi ít nghe tiếng lùng sục của chúng, tôi liều gan lật bác lại sửa xác bác cho ngay ngắn. Nhưng cô hình dung thử coi, người chết ba ngày, tay chân bác tôi đã đơ cứng với dáng quỳ chổng khu trên đất. Tôi kéo mấy lần nhưng tay chân vẫn đơ cứng, nắm tới đâu da bị tuột tới đó... Ba tôi nói: “Thôi con, đừng sửa nữa, tụi nó trở lại thấy mất dấu lại tìm kiếm kỹ là chết hết.” Tôi buộc phải để bác trở về vị trí quỳ mọp như lúc bác bị giết.

Chúng tôi vẫn ở bên khe đá. Đói thì moi củ ráng bay mọc trong khe đá để ăn. Hoặc có khi hái lá xây rừng để ăn. Lá đó vị chát chát chua chua. Ăn xong mười ngày lúc xuống núi, tôi đi không nổi. Chị tôi khát quá. Em tôi đái bao nhiêu chị tôi uống hết bấy nhiêu. Uống nước đái riết thở cũng chảy máu cam.

Không chịu được cảnh đó, tôi lần theo rừng le trụi lá tìm nước. Tôi không dám đi mà chỉ dám lết trên đá lần dò tìm chỗ có nước. Bọn Pol Pot có thể xuất hiện bất cứ lối mòn nào. Lu hũ chum vại có thể chứa nước được đều đã bị đập. Nước hiếm hoi như mạng sống của chúng tôi lúc này.

Nhưng chúng tôi phải tìm nước. Không có nước, cái chết vì khát nó đáng sợ không thua gì cái chết bị giết. Tụi nó đập hết chum vại hay bất cứ thứ gì có thể trữ nước mưa. Ngay cả một mảnh lu bể chúng cũng đập. Chúng hi vọng chúng tôi không còn chỗ để sống sót.

Tôi đi tìm nước, lết mải miết theo sườn đồi. Trong một lần tìm nước tôi đã đụng đầu với bốn tên Pol Pot. Lúc đó tôi đang đứng bên một bụi le mới lún phún vài chồi non. Còn bốn tên đó đi trên con đường trước mặt. Hai tên trước khiêng cuốc con gà, hai thằng sau khiêng cái bao bố. Chúng cúi đầu đi xuống núi, chỉ cần chúng ngước mắt lên là đã nhìn thấy tôi. Tôi nín thở đứng im nghĩ bụng, chắc là chết.

Nhưng nó đã không trông thấy dù tôi chỉ đứng cách đó vài bước chân.

Ba tôi lúc đó ở trên cao cũng nhìn thấy. Ông nghĩ thầm chuyến này chết thằng Long con tôi rồi. Tôi cũng không biết vì sao mình sống sót được. Cũng như tôi cũng không hiểu sao mình chỉ cách bà bác có một bước chân mà bả bị bắn chết còn tôi sống sót.

Cái chết thật dễ.

Bữa mà bộ đội vô đánh giải tỏa, ba cha con nằm trên tảng đá, xung quanh có vài xác người chết. Tôi nghe hơi xe tăng chạy qua. Ba tôi nói giờ con ráng niệm Phật đi, vái bộ đội về giải tỏa. Tôi nhìn thấy xe tăng từ núi Phú Cường, mười hai chiếc chạy qua.

Nhìn lên phía vách núi trên cao, tôi thấy một ông nằm mở sơ đồ. Tôi nói “ba ơi ba, ai ở trên cây kìa.” Ở trển người đó dòm xuống, thấy chúng tôi ông nhảy xuống ôm từng người. Người đó nói “Chú ráng đi. Bữa nay giải tỏa.”

Người đó là trinh sát. Anh thấy tụi Pol Pot đi lại nhưng không bắn.

Rồi hai bên đánh nhau. Đạn bay chéo xịt chéo xịt ngay trước mặt tôi.

Một trái B40 bắn ngay miệng hang chỗ tôi trốn. Nó quay vòng vòng rồi xịt khói.

Trưa hôm đó bộ đội cầm cờ kêu “bộ đội giải tỏa rồi, bà con trên núi ai còn sống hãy về nhà”. Chúng tôi mừng rỡ xuống núi. Nhưng khi xuống, có ai đâu cô. Chỉ có ba cha con tôi và chị Tư Chỉnh... Chết hết rồi.

Cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân vũ trang Tây Ninh hành quân chiến đấu chống Pol Pot

Lúc giải tỏa đi xuống, tôi nhìn thấy hai bên đường tiền rải lưỡng biên. Mớ còn nguyên, mớ bị tụi nó xé. Tôi cứ đi ngang qua tiền bạc. Chẳng còn ham gì nữa. Người tôi mặc ba cái quần ba cái áo nhưng khi xuống nước chỉ còn phần trước, phần sau đã trần trụi do mười ngày tôi chỉ di chuyển bằng cách bò lết.

Lúc xuống núi, tôi gặp một người phụ nữ mập mạp đeo vàng nhiều lắm nằm chết bên đường. Tôi nói với ba, “mẹ kìa ba”.

Ba tôi bước tới gần nói không phải, mẹ tôi cụt một ngón trỏ. Tôi thấy vàng nhiều quá nên buột miệng nói “vàng kìa ba”. Ba nói “thôi đừng lấy vàng của người ta con ơi”.

Chắc có lẽ ba tôi nhìn thấy dáng bà ấy rồi liên tưởng tới mẹ tôi. Mẹ cũng mập mạp như vậy, cũng đeo nhiều vàng như vậy. Lúc đó mẹ đang mang bầu em tôi. Có lẽ ba tôi không còn tâm trí nghĩ tới vàng bạc nữa. Vợ con gần chục người sống chết thế nào còn chưa biết. Mà thật ra thì chết hết rồi, trong đó có đứa em chưa lọt lòng mẹ của tôi.

Làng xóm tiêu điều hết cô ơi. Nhà bị đốt rụi hết mà. Không có đường sá gì nữa. Chỉ có tro tàn, xác người nằm ngổn ngang nối tiếp như vậy. Tội nghiệp con nít quá, không đứa nào chịu nổi. Anh Út Nam hai vợ chồng còn sống mà con ảnh chết.

Tự ảnh bóp con mình. Trong hang còn sống mấy chục người mà mấy đứa nhỏ đói khóc quá. Lúc đó tụi Pol Pot đang tới gần. Ảnh bụm miệng con ảnh tới lúc nó chết.

Em tôi còn trong bụng má tôi cũng đã chết theo má... Xóm làng tang thương.

May mà lúc hồi cư có mấy anh bộ đội. Chúng tôi ở quây quần chỗ mấy anh đóng quân. Che chòi kê giường nhưng khi ngủ ai cũng chui xuống gầm giường ngủ. Ngày nào tụi nó cũng pháo qua mấy trận. Có khi tụi nó cũng tràn vô nhưng bị bộ đội đánh dạt ra.

Những ngày xuống núi tôi gặp nước, đứng cầm ca uống hoài. Nhờ mấy chú bộ đội cản. Cháu đừng uống nhiều, nguy hiểm lắm.

Rồi lúc xuống Lương Phi thấy nhà anh Nguyện ăn cơm, đói quá tôi ăn một bữa, ăn xong chuyển đi nhà thương Lương Phi. Bác sĩ nói thôi đừng ăn nhiều quá, ăn quá bao tử giãn đau chết à.

Tôi thật sự thấy mình may mắn vì đã ba lần được tử thần tha mạng.

Có lẽ những người nhà tôi đã phù hộ cho chúng tôi. Như bác gái tôi nằm đó đã phù hộ cho chúng tôi.

Sự sống của chúng tôi đổi bằng mười ngày bác tôi chết quỳ. Mười ngày phơi xác dưới nắng. Mạng sống của nhóm người chúng tôi được đổi bằng mười ngày bác chết quỳ dưới cái nắng tháng Ba. Quỳ từ khi còn sống cho tới lúc chết. Quỳ từ khi thịt da còn đầy đặn cho tới khi bị nắng đốt cháy da. Quỳ cho tới lúc từng xớ thịt rã ra, mùi bốc lên và dòi lúc nhúc sinh sôi. Chúng tôi sống bên cạnh xác quỳ của bác. Mười ngày sống bên cạnh xác chết của bác gái, tôi đọng trong đầu mình cho tới bốn mươi năm. Mà có lẽ tới ngày nhắm mắt, tôi cũng nhớ như in cái xác quỳ phơi dưới nắng của bác gái tôi.

Ờ, không dễ gì quên đâu cô. Sau những ngày đói khát, sau những ngày về từ cái chết, chúng tôi gặp nhau, hoàn hồn, chợt nhớ má, nhớ nội, nhớ những người thân đã chết, mới khóc. Má tôi lúc đó đang mang thai. Em tôi chưa kịp chào đời đã chết chung với má...

Buồn vô kể. Mà khi yên bình rồi mới thấy buồn, mới thấy nhớ từng người. Ai cũng thất thơ thất thểu. Ba tôi thấy vậy cưới vợ sớm cho tôi. Nhà có thêm người, như thấy yên tâm hơn. Rồi sanh con đẻ cái. Chúng tôi vẫn ở đây cho tới bây giờ.

Không quên đâu cô. Sợ gì bây giờ? Thù gì bây giờ. Chắc đánh qua đánh lại họ cũng chết hết rồi. Họ cũng bỏ xác xứ người. Bỏ đầy đồng bên xứ mình đó chớ. Mình cũng cho người chôn một mớ. Nhưng không xuể. Như chỗ đất tôi có ba xác mấy thằng Pol Pot. Để vậy thôi, chó tha riết rồi cũng đâu mất tiêu. Lúc đó lo no lo đói cũng không nghĩ gì nhiều. Ừ thì trồng tỉa bên cạnh những đống thây người. Tại cô lâu lâu nhìn một lần cô thấy sợ. Như tôi nhìn riết rồi cũng quen. Như những bộ xương trong nhà mồ vậy, có gì lạ nữa đâu cô.

Theo Thanh Niên

Các tin cũ hơn