Hôm qua, nguyên Phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Elbridge Colby đã có buổi trao đổi với báo giới (ảnh) tại Hà Nội về chiến lược quốc phòng Mỹ tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trong đó đặc biệt nhấn mạnh vấn đề Biển Đông.

Ông Colby cho biết trong tuyên bố và chiến lược quốc phòng, Mỹ ngày càng nhấn mạnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là vũ đài chính, vì đây là thị trường lớn nhất thế giới, là khu vực có diện tích lớn nhất thế giới và trong tương lai, vị trí của khu vực sẽ ngày càng trở nên quan trọng hơn. Ông nhấn mạnh Mỹ có lợi ích rõ ràng ở khu vực và muốn giao thương, hợp tác với các nước ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương một cách tự do, rộng mở. “Tuy nhiên, chúng tôi nhận thấy Trung Quốc ngày càng đặt ra những thách thức hết sức nghiêm trọng với lợi ích của Mỹ”, ông Colby nói.

Trung Quốc không tuân thủ luật chơi

Theo ông Colby, chính quyền Mỹ ở cả 2 đảng đều có chính sách đưa Trung Quốc vào hệ thống chung của quốc tế, với hy vọng khi vào thì Trung Quốc sẽ tuân thủ luật chơi được xác lập từ lâu, không chèn ép các nước khác. Tuy nhiên, thực tế không như vậy.

“Chính phủ cùng các chuyên gia Mỹ đã nhận định và đánh giá Trung Quốc đang muốn trở thành bá quyền trong khu vực, không phải bằng cách chiếm đóng trực tiếp, mà sử dụng sức mạnh của mình như một cái bóng che phủ các nước trong khu vực”, theo ông Colby.

Trung Quốc đang cố gắng cô lập các nước trong khu vực và tập trung vào các mắt xích như Đông Nam Á, thể hiện qua những bất ổn ở Biển Đông. Đặc biệt, với năng lực đã được tăng cường bằng việc quân sự hóa Biển Đông, xây dựng các đảo nhân tạo, Trung Quốc ngày càng gia tăng ảnh hưởng trong khu vực.

Ông Colby cho biết: “Mỹ không chấp nhận việc Trung Quốc tạo ra và kiểm soát các đảo nhân tạo. Đây là sự vi phạm các cam kết với chính quyền Obama trước đây. Trung Quốc đang sử dụng các hòn đảo đó đe dọa VN và Philippines. Mỹ không sợ, không cảm thấy bị đe dọa trước hành vi của Trung Quốc và VN cũng không cần cảm thấy bị đe dọa khi các bạn bảo vệ chính nghĩa của mình”. Theo ông, Trung Quốc có khả năng dùng vũ lực chiếm các đảo, cũng đã chứng minh việc có thể sử dụng đe dọa vũ lực và gần như đã sử dụng vũ lực để thực hiện ý đồ của mình.

“Nếu Mỹ kiên trì và kiên định lập trường. VN và Philippines cũng như vậy, thì Trung Quốc sẽ phải tính toán và khó kiểm soát được toàn bộ Biển Đông. Trung Quốc đang tận dụng điểm yếu để gây sức ép với VN, Philippines. Đầu tiên, các bạn cần bảo vệ và khẳng định chủ quyền của mình, dựa vào sức mạnh của mình và tự bảo vệ mình trước”, ông Colby bày tỏ quan điểm. Ông cũng chỉ trích việc Trung Quốc phê chuẩn nhưng lại vi phạm những quy định của công ước UNCLOS trên thực địa.

Chiến lược tinh vi của Trung Quốc: tạo sự đã rồi