"Không có hàn the chả ai người ta ăn"!

Bánh cuốn được xem là món quà sáng được nhiều người dân vùng quê lựa chọn để “cải thiện” , món này cũng là món khoái khẩu của rất nhiều gia đình.

Trong khi ở các đô thị lớn, bánh cuốn có hàn the đã dần mất đất sống và mặc dù Bộ Y tế đã có Quyết định số 867/QĐ-BYT ngày 4/4/1998 không cho phép sử dụng hàn the làm chất phụ gia thực phẩm thế nhưng, trên thực tế, cho đến nay thì tại các vùng quê, hàn the lại là một phụ phẩm không thể thiếu khi sản xuất bánh cuốn.

Tại chợ Ngọc Khám, Thuận Thành, Bắc Ninh, bánh cuốn được các cửa hàng tại đây để trong những cái mẹt đen bóng bởi dầu mỡ, hoặc những chiếc mâm ăn cơm. Không hề được che đậy, những con ruồi bị hấp dẫn bởi mùi thơm của hành phi trong bánh cuốn nên thi nhau đậu. Chỉ cần người bán dừng tay phe phẩy miếng vải để đuổi ruồi là chúng thừa dịp tấn công vào mẹt bánh. Và người bán cũng vô tư dùng tay trần bóc, cắt bánh cho khách.

Theo người bán bánh cuốn, nếu bánh không có hàn the thì không ai mua!

Rẽ vào một cửa hàng có tên “Bánh cuốn Nhường” được mệnh danh là làm bánh cuốn ngon nhất, PV được chủ quán đon đả mời chào, dù quán đang đông nghịt khách. Bánh cuốn ở đây được bán với giá 20.000 đồng/kg.

Chị Hải, khách quen của quán này cho biết: Bánh cuốn ở đây vừa dai lại có độ giòn, rất ngon miệng. Một tuần thì đến 3 bữa sáng chị chọn món này cho gia đình. Những hàng bánh bên cạnh giá bán chỉ 17-18000/kg nhưng chị vẫn chọn mua bánh tại cửa hàng Nhường mặc dù giá có nhỉnh hơn những hàng khác nhưng chất lượng lại ngon hơn.

Khi PV hỏi chủ cửa hàng: “Chị có cho nhiều hàn the không mà bánh cuốn giòn như vậy?”, chị chủ quán không ngần ngại trả lời: “Bánh cuốn mà không có hàn the thì gọi gì là bánh cuốn nữa. Khách người ta chỉ thích loại bánh vừa dai vừa giòn. Không có hàn the bánh sẽ vừa mềm vừa nhũn.

Ngày trước nhà chị thử làm vài mẻ không có có hàn the để bán 2 loại, 1 loại không hàn the và 1 loại có hàn the. Kết quả loại không cho hàn the khách ăn thử thì bị chê là bánh nát , mẹt bánh để cả ngày không bán được cân nào …”.

Trước thông tin hàn the có thể gây độc, cả chủ quán lẫn người mua đều cười nhạt. “Ăn cái gì giờ cũng kêu độc, hoa quả thì toàn của Trung Quốc rất độc, thực phẩm cũng kêu toàn dùng chất độc . Sống chết, bệnh tật có số cả rồi. Còn sống thì cứ ăn cho “sướng” miệng chứ cảnh giác với đồ độc hại thì chỉ còn nước khâu miệng lại…”, bà Bách khách hàng mua bánh cuốn hững hờ nói.

Tại chợ ngã tư Ba Hàng, Tiên Lữ, Hưng Yên, các cửa hàng làm bánh cuốn cũng không dấu diếm việc dùng hàn the khi làm món bánh này. Tất cả đều có chung quan điểm: Người mua đã quen miệng với loại bánh phải có độ giòn. Bánh cuốn không hàn the thì chỉ có nước đóng cửa đi buôn bán thứ khác vì không ai người ta ăn…!

Mua bệnh vào người

Hàn the, tên hóa dược là borax, là muối natri của acid boric. Đây là một chất sát khuẩn và nấm yếu, được dùng trong y tế để làm săn, dùng ngoài để diệt khuẩn và nấm nhẹ. Trước đây, borax có trong các công thức thuốc điều trị loét aptơ, nước súc miệng, trị viêm miệng, viêm nhiễm mắt mũi... nhưng hiện ít được dùng vì có thuốc khác tốt hơn và ít tác dụng phụ. Nhiều y văn và dược văn ghi rõ: Không dùng boric hoặc borax đường uống.

Theo y thư cổ, hàn the còn gọi là bồn sa, bàng sa, bồng sa, nguyệt thạch; vị ngọt, tính mát mặn, giúp chữa sốt, tiêu viêm, giải độc. Có một thời hàn the được dùng bào chế bột trị đau dạ dày và thuốc ho. Không biết từ bao giờ, người ta cho hàn the vào bún, bánh phở, bánh đúc, bánh cuốn, bánh đa, thạch, xu xê, giò, chả và nhiều thức ăn khác.

Hàn the không có trong danh mục các chất được Bộ y tế cho phép dùng chế biến thực phẩm do tính độc hại của nó. Hàn the sẽ tích lũy trong cơ thể, tùy liều lượng có thể gây nên những triệu chứng cấp tính và mạn tính. Với tiêu hóa, nó gây nôn mửa, đau bụng tiêu chảy; với da thì gây ban đỏ dẫn đến tróc vẩy.

Về thần kinh, hàn the gây kích thích dẫn đến trầm cảm, hoặc kích thích màng não, thay đổi nhiệt độ cơ thể. Với đường niệu, nó gây hư hại đặc biệt cho thận và toàn thân, gây rối loại chức năng, yếu ớt, bất lực, rối loạn kinh nguyệt, rụng tóc.

PGS Tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh ( Viện công nghệ thực phẩm đại học Bách Khoa Hà Nội) cho biết việc cho hàn the vào bún, bánh cực kỳ nguy hiểm. Nhưng phụ gia này lại được sử dụng rất nhiều. Do hoạt tính kháng khuẩn – giúp tăng thời gian bảo quản thực phẩm, đồng thời có khả năng làm cho thực phẩm có độ dòn dai, đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng, giá thành khá rẻ... vì thế nhiều nhà sản xuất thực phẩm vẫn cố tình sử dụng chúng.

Khi vào cơ thể, độc tính của hàn the không bộc phát ngay nhưng 15% tổng lượng hàn the được đưa vào cơ thể sẽ tích tụ trong các cơ quan (mô mỡ, mô thần kinh…) dần dần gây thoái hoá các tổ chức gan, thận, cơ quan sinh sản…

Người tiêu dùng nếu ăn phải thực phẩm có chứa một lượng lớn hàn the sẽ bị ngộ độc như: buồn nôn, tiêu chảy, động kinh, tróc da, phát ban, đặc biệt là vùng mông, bàn tay, có thể có các dấu hiệu suy thận, nhịp tim nhanh, hoang tưởng và hôn mê…

Theo GDVN