TP.HCM có diện tích đất nông nghiệp lớn. Nếu chuyển mục đích 26.000ha đất nông nghiệp thành đất công nghiệp, dịch vụ thì tính sơ bộ sẽ mang về 1,5 triệu tỉ đồng. Trong ảnh: đất nông nghiệp trồng lúa tại huyện Bình Chánh

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong:

Đất nông nghiệp có hiệu quả thấp

Hiện nay, đất nông nghiệp chiếm 54,68% tổng diện tích tự nhiên toàn TP.HCM. Bất hợp lý trong cơ cấu sử dụng đất là nông nghiệp chỉ đóng góp 0,06% tổng giá trị sản phẩm xã hội của TP.HCM.

Đất phi nông nghiệp chiếm 44,8% tổng diện tích tự nhiên. Diện tích 19 quận nội thành chiếm 23,5% diện tích đất; 5 huyện chiếm 76,5% diện tích do đất nông nghiệp chiếm phần lớn.

Lập và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến 2020 cho phép TP.HCM điều chỉnh giảm 30.047ha đất nông nghiệp (tức được chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang mục đích khác - PV).

Khoảng 26.000ha sắp chuyển đổi sẽ thu về 1,5 triệu tỉ đồng. Điều này cho thấy giá trị đất của TP.HCM rất lớn.

Công tác thẩm định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hằng năm của các quận huyện phải thực hiện đúng quy định để làm căn cứ giao đất, cho thuê đất. Sau khi được chuyển đổi phải có kế hoạch sử dụng hiệu quả.

Ưu tiên dành đất cho phát triển công nghiệp, chọn lọc thu hút đầu tư những ngành công nghệ cao, ít sử dụng lao động và dành đất cho các doanh nghiệp khởi nghiệp, sáng tạo.

Ông Hoàng Minh Trí (nguyên phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM): Nên làm thí điểm để đánh giá hiệu quả

TP.HCM cần xác định 26.000ha nằm ở những vị trí nào, đánh giá lợi thế các khu đất phù hợp cho loại hình chuyển đổi nào, khi đó mới tính toán thực hiện chuyển đổi chức năng cho từng khu vực. Trong đó, quan trọng nhất cần đánh giá được việc có bao nhiêu nhà đầu tư sẽ vào đầu tư.

Hiện chỉ có khoảng 60% diện tích mặt bằng tại các khu công nghiệp tập trung được lấp đầy, còn lại vẫn để trống.

Trong khi quỹ đất hiện hữu dành cho dịch vụ và công nghiệp chưa sử dụng hết, TP.HCM cần đánh giá nhu cầu chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất công nghiệp dịch vụ.

Đồng thời đánh giá kỹ năng lực tài chính của các chủ đầu tư xin làm dự án, tránh việc doanh nghiệp chỉ lợi dụng chính sách để "xí phần" đất, sau đó không đủ năng lực thực hiện, bỏ trống gây lãng phí nguồn lực đất đai.

Thời gian để thực hiện việc chuyển đổi chỉ còn khoảng hai năm rưỡi, tốt nhất nên làm thí điểm một vài dự án để đánh giá hiệu quả từ việc chuyển đổi. Sau đó nhân rộng ra chuyển đổi những khu vực khác.

GS.TS Nguyễn Thị Cành (giảng viên cao cấp Trường ĐH Kinh tế - luật TP.HCM): Không để đầu cơ làm bất động sản

Chủ trương chuyển đổi 26.000ha đất nông nghiệp của TP.HCM là cần thiết, góp phần tăng hiệu quả sử dụng nguồn lực đất đai.

TP.HCM không có lợi thế về phát triển nông nghiệp. Nhiều khu vực đất nông nghiệp, người dân sử dụng không hiệu quả, sản xuất nhỏ lẻ, để trống, hoang hóa... gây lãng phí.

Do đó phải chuyển đổi để phục vụ sản xuất nông nghiệp công nghệ cao và các mục đích khác.

TP.HCM nên nghiên cứu, ưu tiên chuyển đổi phần lớn diện tích đất nông nghiệp sang chức năng sử dụng phục vụ các ngành sản xuất kinh tế, nhất là sản xuất công nghiệp.

Mở rộng các khu công nghiệp đã có hoặc phát triển các khu công nghiệp mới. Xây dựng các trung tâm phát triển công nghệ cao, khởi nghiệp sáng tạo.

Hạn chế việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang thực hiện các dự án khu đô thị. Không để các chủ đầu tư lợi dụng chính sách chuyển đổi đất để đầu cơ, phát triển các dự án bất động sản.

Ông Võ Trí Dũng (trưởng Phòng tài nguyên - môi trường quận 9):

Phù hợp với cơ cấu kinh tế của quận

Theo kế hoạch, từ nay đến năm 2020, quận 9 chuyển mục đích sử dụng khoảng 2.000ha đất nông nghiệp. Diện tích đất này nằm rải rác ở các phường Phú Hữu, Long Bình, Long Trường, Long Phước, bao gồm cả nông trường dừa 156ha của Novaland làm dự án.

Phần lớn diện tích đất được chuyển đổi là đất nông nghiệp thuần, ít có nhà của dân. Trong từng dự án có phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng, có phương án tái định cư và chuyển đổi nghề nghiệp cho người dân.

Hi vọng sau khi có chính sách bồi thường mới, giá bồi thường đất nông nghiệp sẽ cao hơn, người dân sẽ dễ dàng chấp thuận di dời.

Theo định hướng chung, cơ cấu kinh tế của quận 9 sẽ là thương mại dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp, nông nghiệp đô thị, sử dụng đất ít hơn nhưng hiệu quả cao hơn. Việc chuyển mục đích sử dụng 2.000ha đất phù hợp với cơ cấu kinh tế của quận trong thời gian tới.

Nguyễn Tiến Hùng (người dân xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh):

Mong giảm bớt đất nông nghiệp

Hiện nay, quy hoạch đất nông nghiệp trên địa bàn xã quá nhiều, dân muốn chuyển mục đích sử dụng đất để xây nhà ở thường bị vướng quy hoạch, vì vậy thường xảy ra việc xây nhà trái phép ở khu vực này.

Trong khi đó, đất không thể sản xuất được bởi xung quanh đã có rất nhiều nhà ở, không có hệ thống thủy lợi, trồng trọt nhỏ lẻ không đem lại hiệu quả kinh tế.

Mong rằng với chủ trương mới của Chính phủ, TP.HCM sẽ có quy hoạch hợp lý hơn cho những vùng đất đang đô thị hóa mạnh như khu vực Vĩnh Lộc, giảm bớt diện tích đất bị quy là đất nông nghiệp.

Lúc đó, hy vọng người dân nơi đây sẽ đủ điều kiện xây nhà hợp pháp, không bị mang tiếng là khu vực nóng xây dựng trái phép nữa.