Tìm lại việc làm mới đã khó, “hồi hương” lại càng khó hơn, công nhân các KCN-KCX tại TPHCM phải bám lại TP, xoay đủ nghề kiếm sống. Công cuộc mưu sinh ngoài nhà máy của họ xem ra còn vất vả hơn khi phải chạy ăn từng bữa; mà lắm bữa đói, ít bữa no.
 

Không tìm được việc làm mới, phụ cấp thất nghiệp ít ỏi, đời sống CN khi có việc làm vốn đã khó khăn, nay thất nghiệp lại càng khốn đốn. Nhiều người quay ra kiếm sống bằng đủ thứ nghề từ buôn rau, mở quán nhậu, làm đậu hũ... nhưng không phải ai cũng may mắn và sống được khi rời nhà máy, xí nghiệp.

Chị Mến đang bán rau trên đường Cộng Hòa, Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh - Ảnh: Lê Tuyết

Xoay xở trăm chiều
 

Có mặt tại “chợ ế” Tây Thạnh, KCN Tân Bình vào khoảng 5 giờ chiều, những chiếc xe kéo chất trên đó đủ thứ từ rau củ quả đến một chút thịt cá... cái “chợ di động” của anh Huy cứ chạy khắp các khu nhà trọ trên trong KCN Tân Bình, sắp đến chiều mới ghé về “chợ ế” để “hốt cú chót”.

Anh cười giải thích: “Trước đây tôi cũng là CN ở KCN Tân Bình, nghỉ việc từ cuối năm ngoái nhưng về quê không biết làm gì mà sống, kiếm việc mới cũng khó thế là quay ra bán rau. Vay mượn khắp nơi được gần chục triệu mua cái xe kéo và làm vốn. Vậy mà sống cũng được. Mình từng làm CN, mình biết CN cần gì, rồi có mối quen nên cũng bán được, sống được”.
 

Anh Huy cho biết, CN bỏ nhà máy về bán rau như anh không phải là ít vì vốn bỏ ra không nhiều, chỉ từ 2 - 3 triệu đồng lận lưng, có thêm cái xe máy cũ, chịu khó đi xa lấy rau về bán, mỗi ngày lời ít nhất cũng 200 ngàn.

Không quanh quẩn kinh doanh trong các khu nhà trọ hay chợ như anh Huy, chị Mến, người Thanh Hóa, vào làm CN cho một Cty da ở KCN Lê Minh Xuân, Bình Chánh lương gần 3 triệu/tháng, cuối tháng 3 vừa rồi Cty cho gần 100 CN nghỉ việc, đang lao đao thì chị được người quen chỉ cho cách bán rau, không cần nhiều vốn, chỉ cần chịu khó là sống được.
 

Từ Bình Chánh chị Mến chạy về Long An lội sông, hoặc tới các kênh hái rau muống, rau nhúc, chùm bao... rồi về thành phố đứng dọc các con đường vào buổi chiều để bán. “Không có nghề, không có vốn như CN thì chỉ có bán rau là được nhất. Bạn tôi ở Bình Dương còn đi tìm các lá giang, rau rừng về bán... tốn công một chút nhưng có tiền. Ở quê cực hơn mấy chục lần còn chịu được huống chi chỉ lội sông, lội kênh hái rau” - chị Mến cho biết thêm.
 

Chạy gạo từng ngày!
 

Một bó rau ở chợ đầu mối Thủ Đức từ 5 - 10 ký có giá từ 10 - 15 ngàn đồng, nhưng khi được bó lại từng bó nhỏ thì giá đội lên 7 - 10 ngàn/ký. Ngọn bầu, bông bí... giá cũng từ 12 - 15 ngàn/ký. “Nói thì nghe giống như mua một bán mười, nhưng đâu phải ngày nào cũng bán được, ngày nào cũng hái được rau, nhiều khi đứng ngoài đường bị công an đuổi, phải bỏ của chạy lấy người” - chị Mến cười buồn.
 

Lúc vắng khách, chị Mến ngồi vừa phe phẩy cái quạt vừa nói chuyện: “Khốn khổ lắm mới ra đường chứ ai mà muốn suốt ngày lội sông, lội kênh hái rau về đây bán hả chị. Làm ngày nào ăn ngày đó, có khi trúng mánh ngày được gần 500 ngàn, hơn đứt một ngày công khi làm CN nhưng mình cứ đi bán rồi chạy gạo từng ngày như vầy, lỡ mà ốm một cái là không có ai lo hết.
 

Làm CN còn có ngày phép, bệnh nặng hay nhẹ gì thì cũng an tâm vì ít nhất còn có bảo hiểm y tế, chứ đi bán rau thì chỉ mong trời đừng bắt mình phải ốm, đau”.

Một nhóm chủ xe rau tại “chợ ế” Tây Thạnh từng là “cựu CN” KCN Tân Bình chia sẻ: “Dù gì thì tụi em cũng mong các Cty nhanh tuyển thêm lao động và lương đừng thấp quá đến nỗi sống không được để tụi em quay lại làm CN, chứ nhà máy cứ liên tục giảm giờ làm, giảm lương rồi cho nghỉ việc thế này, ai cũng về buôn thúng bán mẹt như tụi em thì không khéo người bán còn nhiều hơn người mua chị ạ”.