Mũ bảo hiểm dỏm được bày bán công khai ở nhiều tuyến đường
 

 NGĂN CHẶN NẠN MUA BÁN MBH DỎM

Được biết cuối năm 2008 Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành quy định Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về MBH cho người đi môtô, xe máy. Theo đó, những loại mũ không có dấu hợp chuẩn sẽ không được phép sản xuất, lưu hành trên thị trường. Nhưng từ đó đến nay, MBH dỏm vẫn được bày bán công khai trên nhiều tuyến đường.

Đường Trường Chinh tập trung rất nhiều quầy, sạp tự phát bày bán MBH thời trang, kém chất lượng. Một số con đường khác như Nguyễn Oanh, 3 Tháng 2, Lý Chính Thắng, Lý Thái Tổ...  MBH dỏm cũng được bày bán tràn lan. Đa phần các loại MBH này đều không có nhãn mác, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, chỉ được sản xuất bằng lớp nhựa mỏng, bên trong không có miếng xốp hay đệm mút nên không đạt chuẩn và không đảm bảo chất lượng cho người sử dụng.

Tuy nhiên, khách hàng vẫn chọn mua vì giá rẻ (dao động từ 25 đến 80 ngàn đồng/chiếc) nhằm đối phó với lực lượng CSGT. Hiện đang trong mùa nắng nóng nên nhiều người kinh doanh MBH chuẩn bị nguồn hàng dồi dào, tăng thêm các mẫu mới, nhiều màu sắc, có vành rộng để chống nắng đối với nữ và nhiều kiểu mũ quân đội trông hầm hố dành cho nam...
 

Một vụ TNGT nghiêm trọng khiến người điều khiển phương tiện nhập viện
vì sử dụng MBH kém chất lượng
 

 Đại diện Chi cục quản lý thị trường TPHCM cho biết hiện có ba loại MBH được người tham gia giao thông sử dụng nhiều nhất, gồm MBH đạt quy chuẩn chất lượng, MBH kém chất lượng và loại MBH thể thao, thời trang. Trong đó, loại 2 và 3 không đạt chuẩn (đặc biệt là loại 3) trong việc đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Đó là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc có đến 80% người bị chấn thương sọ não do dùng MBH kém chất lượng.

Trước tình hình đó, mới đây dự thảo Thông tư liên bộ quy định: người ngồi trên môtô, xe máy, xe đạp điện khi tham gia giao thông đường bộ phải có trách nhiệm sử dụng MBH theo đúng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (tức là MBH phải có đủ ba bộ phận vỏ mũ, đệm hấp thu xung động bên trong vỏ mũ và quai đeo), nếu không sẽ bị xử phạt vi phạm từ 100.000 - 200.000 đồng.
 

Nhiều nạn nhân nhập viện do TNGT vì sử dụng MBH không đảm bảo chất lượng
 

 Mặc dù quy định này nhận được nhiều ý kiến phản đối từ phía người dân, nhưng theo các cơ quan chức trách, chế tài này ngoài xử lý người tham gia giao thông bằng xe máy không đội MBH hoặc đội mũ không phải là MBH còn nhằm định hướng, hướng dẫn, tuyên truyền, thậm chí răn đe người tiêu dùng sử dụng đúng MBH đảm bảo chất lượng. Bởi nếu không, họ sẽ tiếp tục mua MBH dỏm, đồng nghĩa với việc “ủng hộ” cho việc sản xuất các sản phẩm không đạt chất lượng.

Dự thảo lần này cũng quy định rõ ràng trách nhiệm của các đơn vị, cá nhân sản xuất MBH cần phải đúng quy chuẩn CR (quy chuẩn Việt Nam 2 - QCVN 2) và ghi nhãn hàng hóa theo quy định của pháp luật trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường. Bất cứ hành vi vi phạm nào đều bị xử phạt mạnh tay.

NÂNG CAO TRÁCH NHIỆM CỦA ĐỊA PHƯƠNG

Bên cạnh việc xử phạt người tham gia giao thông như trên, điều cốt lõi nhất trong việc ngăn chặn tình trạng mua bán MBH dỏm là cần có  sự phối hợp xử lý vi phạm đồng loạt của các cơ quan chức năng. Trước một số vụ vi phạm, khi hỏi đơn vị quản lý thị trường, họ bảo thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương hoặc lực lượng CSGT.

Trong khi đó CSGT cho rằng họ có thể xử lý MBH thời trang nhưng còn loại MBH không đạt chuẩn thì rất khó nhận biết. Qua đó, rất cần sự can thiệp trực tiếp của chính quyền địa phương, bởi nếu mỗi địa phương đều có biện pháp kiểm soát, quản lý chặt chẽ những cơ sở sản xuất kinh doanh MBH trên địa bàn thì tình trạng MBH dỏm xuất hiện tràn lan chắc chắn sẽ giảm rất nhiều.

Vì thế, thật dễ hiểu khi dự thảo thông tư lần này quy định: đối với cơ sở sản xuất bắt buộc phải có đăng ký kinh doanh MBH, thực hiện chứng nhận hợp quy, gắn dấu hợp quy và phải thông báo cho chính quyền địa phương, phường xã để lực lượng này kiểm tra.

Nếu không, chính quyền địa phương có thể xử lý ngay chứ không cần kiểm tra chất lượng. Theo đó, người bán MBH ở địa phương nào thì công an xã phường ở đó được phép tăng cường kiểm tra, xử lý, thậm chí xử phạt nếu phát hiện vi phạm. 

Nhiều doanh nghiệp chuyên sản xuất MBH cho biết, sau khi chấn chỉnh tình trạng MBH kém chất lượng trên thị trường bằng biện pháp bắt buộc các doanh nghiệp sản xuất MBH phải “chứng nhận hợp quy” và dán tem CR, trên thị trường xuất hiện thêm một loại mũ có hình dáng tương tự MBH (không có lớp đệm hấp thu xung động) nhưng phần ghi nhãn hàng hóa lại là “mũ không dùng cho người đi môtô, xe máy; mũ thể thao; mũ cho người đi bộ...” (gọi tắt là mũ thời trang) để đối phó với lực lượng chức năng vẫn được bán tràn lan.

Dù rất dễ để nhận biết nhưng nhiều người tham gia giao thông vẫn chọn mua. Điều đó vô tình tiếp tay cho những đối tượng làm ăn bất chính, khiến những doanh nghiệp sản xuất MBH đạt chất lượng phải lao đao.

Dự thảo thông tư của liên bộ lần này tuy không tránh khỏi một số bất hợp lý nhưng về cơ bản đã tổng hợp được sức mạnh của nhiều cơ quan, ban ngành, chính quyền địa phương và cả người sử dụng MBH nhằm dẹp bỏ MBH dỏm, kêu gọi mọi người đội MBH đúng quy chuẩn khi tham gia giao thông. Một điểm nhấn rất cần được chú ý đó là trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc quản lý những cơ sở kinh doanh MBH trên địa bàn.

Theo chúng tôi, nếu bất cứ hành vi vi phạm nào cũng được kiểm tra, xử phạt từ gốc thì tình hình sẽ được kiểm soát và cải thiện rất nhiều. Vì thế, chính quyền địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền và kiểm tra rốt ráo, quyết liệt các cơ sở sản xuất MBH trên địa bàn nhằm có biện pháp xử lý kịp thời; thậm chí phải xử phạt mạnh tay đối với những người kinh doanh MBH dỏm, kém chất lượng tại một số tuyến đường trên địa bàn để răn đe.
 

Theo CATP