Theo Stephen Roach, cựu chủ tịch của Morgan Stanley châu Á, giá trị đồng nhân dân tệ của Trung Quốc và tác động của nó đến sự mất cân bằng kinh tế toàn cầu đã hoàn toàn bị thổi phồng.

Roach, hiện là thành viên cao cấp tại Viện nghiên cứu các vấn đề Quốc tế Jackson thuộc Đại học Yale, lập luận rằng cán cân thương mại và tài khoản vãng lai của Trung Quốc đối với thế giới đang tiến gần tới trạng thái cân bằng hơn bất cứ khi nào trong quá khứ.

Thặng dư tài khoản vãng lai của nước này với thế giới đã giảm xuống 2,8% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong năm ngoái từ hơn 10% trong năm 2007.

Theo ông Roach, vấn đề nằm ở Mỹ, đất nước có thâm hụt thương mại với 87 quốc gia khác.

"Mỹ có một vấn đề đa phương mà không thể được giải quyết được bằng việc cố tạo áp lực lên đồng nội tệ của Trung Quốc, và chúng ta cũng có rất nhiều vấn đề đa phương ở Mỹ khi chúng ta không tiết kiệm như một quốc gia. Quốc hội không muốn chịu trách nhiệm cho tiêu hoang ở Mỹ. Sẽ thuận tiện hơn nhiều cho họ nếu “chĩa mũi dùi” về phía Trung Quốc. Nhưng điều đó cũng sẽ chẳng giúp giải quyết được vấn đề của Mỹ."

Thương mại với Trung Quốc và giá trị đồng nhân dân tệ đã lại nổi lên như một vấn đề nóng bỏng với ứng cử viên Tổng thống đảng Cộng hòa Mitt Romney. Cáo buộc Trung Quốc gian lận, Romney cho biết nếu trở thành Tổng thống, ông sẽ đấu tranh với các quốc gia thao túng tiền tệ để giữ giá trị đồng nội tệ thấp một cách giả tạo.

Chính quyền Obama cũng dự định thành lập một ủy ban chính phủ mới để điều tra và chống lại hiện tượng thương mại không lành mạnh sau khi thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc đã tăng đến mức kỷ lục 295,5 tỷ USD trong năm 2011.

Theo Ngân hàng Thế giới, xuất khẩu đã chiếm khoảng 30% GDP của Trung Quốc từ năm 2007-2011, khiến nước này đặc biệt dễ tổn thương với những cú sốc từ bên ngoài. Vì thế, chính phủ Trung Quốc đang cố gắng để cân bằng lại nền kinh tế, chuyển hướng tập trung từ xuất khẩu sang tiêu dùng trong nước và xây dựng một nền kinh tế dựa trên dịch vụ.

Roach cho biết cải cách sẽ giúp Trung Quốc giảm bớt thiệt hại từ cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu bởi trên mỗi đơn vị GDP, lĩnh vực dịch vụ sẽ tạo ra việc làm nhiều hơn các lĩnh vực khác khoảng 35%.

"Họ có thể tăng trưởng chậm hơn nhưng bù lại số lượng lao động hấp thụ trên mỗi đơn vị sản phẩm sẽ tăng lên, duy trì sự ổn định xã hội mới là mục tiêu trọng tâm của mô hình Trung Quốc".

Dù những tác động không nhỏ từ cuộc khủng hoảng nợ châu Âu, Roach vẫn dự báo mức tăng trưởng Trung Quốc sẽ đạt được trong năm nay vào khoảng 8-9%, cao hơn mục tiêu 7,5% của chính phủ đề ra.

Ông nói thêm rằng các nhà lãnh đạo Trung Quốc cần chớp lấy cơ hội tạo ra trong cuộc suy thoái toàn cầu này nhằm đẩy mạnh cân bằng nền kinh tế trong vòng 3 năm.

Theo TTVN/CNBC