Trong gia đình 4 anh chị em, bà Đặng Thị Hoàng Yến được xem như cánh chim đầu đàn dẫn dắt các em của mình thành những người công thành danh toại. Cả 4 anh chị em đều đang sở hữu, điều hành nhiều doanh nghiệp quy mô lớn, nhiều năm liền có mặt trong danh sách 100 người giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam. Riêng ông Đặng Thành Tâm từng đứng đầu danh sách năm 2007 với tổng tài sản bằng cổ phiếu tương đương 6.300 tỷ đồng.

Dưới đây là chia sẻ của ông Tâm về người chị của mình, giữa lúc bà Hoàng Yến đối mặt với nguy cơ bị bãi nhiệm tư cách đại biểu vì nghi vấn không trung thực khi khai hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội khóa 13.

"Chị Yến sinh ngày 1/6/1959, và là người rất thông minh, đặc biệt giỏi văn và từ bé đã thích làm thơ. Thời đó gia đình chúng tôi rất nghèo, ba mẹ đều là cán bộ nhà nước, làm quần quật mà vẫn không đủ nuôi 4 cái tàu há mồm là 4 chị em chúng tôi. May mà lúc đó đi học không mất tiền, tất cả đều được Nhà nước XHCN lo toan hết. Ngay từ nhỏ chị Yến đã bộc lộ tính cách mạnh. Vì nhà nghèo phải lo toan cho các em, mà toàn đứa bướng bỉnh, nên chị phải mạnh mẽ và quyết liệt thì mới chỉ huy được.

Từ bé tôi rát yêu quý và thần tượng chị Yến, chị cũng yêu quý tôi nhất nhà. Tôi thông minh nhưng lại lười và ham chơi. Nếu như chị Yến mong muốn trở thành người Nhà nước, luôn phấn đấu vào Đảng thì tôi lại không có ý chí làm quan, chỉ nghĩ sau này trở thành thuyền trưởng viễn dương giống như bác ruột của mình. Tôi khá bằng lòng với những gì mình có và thường được gọi là kẻ an phận.

Rồi chị tốt nghiệp Đại học Kinh tế ra làm cán bộ Nhà nước với bầu nhiệt huyết cháy bỏng và được kết nạp vào Đảng CSVN.

Nhưng 19 năm trước, chị phải rời bỏ con đường sự nghiệp chính trị, vì phải giữ tròn lời hứa với chồng khi vuốt mắt cho anh ấy, là sẽ nuôi dạy các con nên người. Nếu đi theo con đường chính trị thì đồng lương khó khăn lắm, mà một mình không đủ nuôi con.

Khó khăn trong công việc thì có lẽ doanh nhân nữ hay nam cũng đều phải trải qua, cay đắng cũng nhiều và nhiều người còn không vượt qua được để rồi thất bại. Nhưng khó khăn đối với doanh nhân nữ bao giờ cũng nặng hơn rất nhiều: một vai gánh vác gia đình, một vai gánh sự nghiệp. Đặc biệt chị Yến vừa phải làm mẹ, vừa phải làm cha, vừa phải gách vác gia đình nuôi con khôn lớn. Khó khăn chồng chất không thể nói bằng lời.

Điều làm tôi ấn tượng, cảm động và nhớ nhất là năm 1989 khi anh Nguyễn Tứ Hải - chồng chị Yến qua đời vì bị tai nạn xe hơi. Khi đó cháu Phương Anh mới 4 tuổi và đứa thứ 2 còn đang nằm trong bụng mẹ chưa được đầy tháng. Nhiều người khuyên chị bỏ đi vì chỉ có một thân một mình làm sao nuôi nổi 2 đứa con với đồng lương công chức và chị còn rất trẻ nên sẽ đi bước nữa, có nhiều con làm sao lấy chồng nữa được… Nhưng chị vẫn giữ lại đứa bé vì tình yêu với chồng.
 

Đến tận bây giờ chị không thể nào quên lời thỏ thẻ của cô con gái mới 4 tuổi: "Mẹ ơi, con ngửi thấy mùi kem". Sở dĩ con bé nói vậy vì chị luôn dặn cháu: “Con đừng đòi mẹ mua đồ ăn nhé, nếu có tiền mẹ sẽ tự mua cho con. Con đòi mà mẹ không có tiền thì mẹ sẽ đau lòng lắm…”. Và con bé đã nghe lời mẹ, dù thèm nhưng không dám đòi mẹ mua, mà chỉ diễn tả là "ngửi thấy".

Nghị lực của chị khiến tôi hết sức khâm phục. Chị tôi là người xinh đẹp và khá giỏi, nên nhiều người đến tìm hiểu, nhưng chị đã ở vậy nuôi con suốt 18 năm. Thời gian sau này, chị sang Mỹ thì phát hiện bị ung thư, vừa làm ăn, vừa chữa bệnh. Một thân một mình vừa làm ăn, vừa nuôi dạy con, vừa chống trả với bệnh tật, khi ấy chị gầy ốm lắm. Chị phải vào bệnh viện, gần như thập tử nhất sinh, bác sĩ nói có thể chỉ sống được 3 – 6 tháng, mà không có bất cứ người thân nào bên cạnh. Tôi cũng chỉ sang thăm rồi về.

Công ty của chị bên đó chỉ có một người Việt Nam mà chị mới nhận ông ta vào làm, vì ông này thất nghiệp và vợ mới bỏ. Trong những ngày tháng vật lộn với bệnh tật thì ông ấy tự nguyện chăm sóc. Vì tình nghĩa đó mà sau này khi qua khỏi cơn hiểm nghèo, chị đã mang ơn và nhiều năm sau đồng ý kết hôn… Rất tiếc là đã mắc sai lầm và ông ta đã gây ra nhiều đau đớn cho chị và đến giờ chị lại chịu điều tiếng về người đó. Cuộc sống thật khắc nghiệt và không công bằng với chị Yến.

Sau bao năm lặn lội nơi đất khách quê người để học làm kinh doanh, công ty của chị đã xây dựng và đặt tên nhiều con đường trong các khu dân cư tại Mỹ do mình phát triển. Ngay khi sống và kinh doanh tại Mỹ chị vẫn luôn khắc khoải một nỗi lòng hướng về quê hương và mong muốn giúp cho người Việt Nam được mua nhà, đưa con sang Mỹ học tập.

Trở về Việt Nam, chị chọn con đường kinh doanh bằng cách phát triển các khu công nghiệp, dù đây là con đường khó khăn, lợi nhuận rất thấp không như những khu đô thị mới. 1m2 đất khu công nghiệp như Tân Đức khởi đầu chỉ có 460.000 đồng một m2 và đến nay mới được 1,2 – 1,6 triệu. Hoàn toàn bị lỗ, nhưng thật sự khu công nghiệp đã tạo ra nhiều công ăn việc làm, tạo ra sản phẩm cho xã hội, biến đổi cả một vùng đất ngập mặn, nghèo khó thành những khu công nghiệp và đô thị sinh động, sầm uất…

Với chị Yến, lợi nhuận không phải là mục tiêu đầu tiên và bắt buộc phải có trong kinh doanh, chỉ cần trong lòng tràn đầy niềm vui khi chứng khiến hàng chục nghìn người mỗi sáng đổ về khu công nghiệp làm việc, từ đó làm cuộc sống của biết bao gia đình, bao con người được tốt hơn... là thành công. Quan điểm của chị Yến trong kinh doanh là phải đem lại giá trị cộng hưởng cho xã hội.

Chị Yến là người cá tính cực mạnh, chị ấy luôn phản ứng trực diện, và không khoan nhượng. Lúc nào cũng muốn đúng sai rõ ràng mà đôi khi cuộc sống thì không phải lúc nào cũng rõ ràng như thế. Ở nhà bất kỳ tranh luận gì, thì chị luôn tranh luận đến cùng chứ không chịu khuất phục. Không hôm nay thì ngày mai phải chứng minh bằng được, chúng tôi thì thường phải chịu thua.

Về doanh nghiệp, chị Yến có quyết tâm rất lớn và mạnh mẽ, thực lòng thì tôi thường không dám nghĩ đến mức như chị nghĩ, và cũng không dám làm những gì chị làm. Ví dụ như đi Mỹ mà làm dự án lớn ở đất khách quê người thì tôi sợ lắm. Ngày bắt tay làm khu công nghiệp Tân Tạo, chị Yến giao tôi làm Tổng giám đốc, tôi sợ không dám nhận mặc dù trước đó chị Yến cho tôi đi Australia học. Ngay khi tôi về, chị giao làm Tổng giám đốc Khu công nghiệp Tân Tạo và bảo em cứ làm đi, mất tiền chị chịu, nên tôi mới dám làm và thật may mắn là đã thành công.

Sau này tôi và nhiều bạn bè tổ chức công việc kinh doanh riêng, rồi thành công ty công chúng niêm yết với hàng chục nghìn cổ đông, tôi cũng học tập được nhiều từ thời gian làm việc ở Tân Tạo, nên người ta vẫn gọi tôi là Tâm Tân Tạo là như vậy.

Tôi cho rằng chị Yến là người tốt, có cái tâm và thương lo cho mọi người. Có lẽ là chị cả nên đã phải lo toan cho ba mẹ, 3 người em rồi sau này một mình gánh vác cả gia đình, mà nhà lại nghèo nữa. Đến nay, chị đã khá thành công, thế mà cả hai cô con gái đều viết thư nhờ luật sư làm xác nhận, là các cô không nhận thừa kế của mẹ. Hai cô nói: Mẹ đã cho con ăn học thành người, ngày xưa mẹ còn không được học như con mà còn làm được thế, chúng con đã được học ở nước ngoài nên sẽ tự làm và sẽ hơn cả mẹ.

Và chị đã hiến hết tài sản của mình cho trường Đại học Tân Tạo và nguyện phấn đấu để xây dựng trường ngày càng tốt hơn, để chuyên đào tạo nhân tài cho Việt Nam, với sự tài trợ tiền bạc của chị.

Tuy vậy, do cá tính quá mạnh mẽ, lại không biết dung hòa, như người ta nói đôi khi phải biết thỏa hiệp, nên chị cũng gặp lắm gian truân. Và do cách nghĩ có thể nói là đôi khi cực đoan, luôn cho là cách mình nghĩ là đúng, nên hành động theo cách đó mà không nghĩ rằng xã hội thì rất nhiều cách nghĩ. Câu chuyện khai man lý lịch hiện nay chẳng hạn, có lẽ cũng là tai nạn mà thường thì người bình thường chúng ta khó tránh khỏi hết được.

Tôi thực sự cũng không biết chị ấy đã vượt qua được cú sốc này chưa, vì chị Yến đã quen chịu đựng một mình tất cả đau khổ rồi, tự lo toan để những người xung quanh không phải lo lắng cho mình. Gia đình chúng tôi có lẽ cũng khá đặc biệt. Hầu hết mọi người đều không thích động viên nhau. Có lẽ cả thời ấu thơ vất vả, và cả cuộc sống không thuận lợi đã làm chúng tôi chai lì (như người Nam Bộ nói là lì lợm).

Hầu hết xã hội đều nghĩ chúng tôi khá thành công, tuy vậy, mặt trái của sự thành công đó là gì thì cũng không phải ai cũng thấu hiểu ngoài những người thân và bạn hữu. Tôi chỉ mong rằng được thay thế chị tôi chịu hoàn cảnh thế này vì tôi là đàn ông chịu đựng sẽ tốt hơn. Đối với gia đình chúng tôi, đây không phải là nỗi đau của mình chị Yến mà là của cả gia đình, và người mà chúng tôi cần động viên nhất chính là ba mẹ.

Đối với tôi, tôi luôn nghĩ rằng tổ chức luôn đúng và cá nhân mình cũng cần điều chỉnh để phù hợp với tổ chức, với định hướng và tất nhiên là cũng cứ mạnh dạn đóng góp, nhưng tinh thần là tuân thủ, để cả mình cũng tốt hơn lên. Vấn đề trọng yếu là dù bất kỳ vị trí và cương vị nào cũng có đóng góp cho thật tốt. Tôi tin rằng Quốc hội là cơ quan quyền lực cao nhất và các đại biểu Quốc hội là những người đầy đủ trách nhiệm, bản lĩnh và năng lực sẽ quyết định.

Tôi đã ứng cử đại biểu Quốc hội và rớt hai lần, nhưng tôi vẫn cố gắng làm tốt công việc của mình và vẫn quyết tâm thực hiện chương trình hành động đã hứa. Tôi tin là chị Yến cũng vậy, dù không còn được Mặt trận Tổ quốc tín nhiệm, dù là rất buồn, nhưng chị ấy vẫn sẽ đóng góp thật tốt, và sẽ chứng minh bằng hành động và việc làm cụ thể của mình. Và cũng nói thật, đã là con người thì đều có cái tốt và cái xấu và cái chưa được. Chị Yến cũng như bao người khác, cũng có khuyết điểm và cũng có những việc làm tốt. Vấn đề là chúng ta biết tiếp thu và điều chỉnh mà thôi. Và có điều chắc chắn là gia đình chúng tôi cũng như chị Yến không khai man thông tin để trục lợi."

Theo Ngôi Sao