Tổng giám đốc ngân hàng TMCP Eximbank Trương Văn Phước (Ảnh minh họa)

“Giá vàng tăng mạnh trong bối cảnh lạm phát tăng cao hơn nhận định hồi đầu năm. Tâm lý người dân hết sức nhạy cảm với vấn đề này, nên đổ xô đi mua vàng”, tổng giám đốc ngân hàng TMCP Eximbank Trương Văn Phước nhận xét như vậy khi trả lời phỏng vấn phóng viên Sài Gòn Tiếp Thị. Ông Phước nói: “Nhiều người cho rằng, vàng tăng là do đầu cơ. Đúng, người ta có thể mua vàng hôm nay để mai giá tăng kiếm lời. Nhưng về xu hướng, trong bối cảnh bất ổn thị trường tài chính quốc tế chưa được xử lý triệt để, lạm phát trong nước tăng cao…, người Việt Nam mua vàng cũng là cách để bảo hiểm tài sản của mình. Cho nên cũng khó nói là vàng ở mức giá nào là cao hay thấp. Nhà đầu tư họ chỉ quan tâm đến xu hướng, khi mua – bán, tương lai sẽ là như thế nào”.

* Ông thấy có hiện tượng nhiều người dân rút tiền để mua vàng hay không?

- Câu trả lời của chúng tôi là có. Nhưng tôi cho đó cũng là hiện tượng bình thường, như trước đây, người dân từng rút tiền gửi ngoại tệ bán lấy VND gửi ngân hàng do chênh lệch lãi suất giữa hai đồng tiền quá lớn. Nhưng về tổng thể, tổng tài sản của ngân hàng thương mại, trong đó kết cấu hết sức quan trọng là tiền gửi huy động không giảm xuống mà chỉ dịch chuyển từ VND sang vàng.

* Lực mua vàng trong nước tăng mạnh cũng có nguyên nhân từ việc nhà đầu tư vay vàng “đánh xuống”, nay phải cắt lỗ. Ngân hàng có e ngại rủi ro không, thưa ông?

- Mọi nhà đầu tư đều có dự báo riêng của mình và trong kinh doanh, có người lãi, người lỗ, cũng như nghiệp vụ mua hay bán khống cũng là bình thường. Khi giá vàng tăng tăng quá cao, các ngân hàng buộc phải chịu trách nhiệm một phần trong việc cắt lỗ cho khách vay vàng, do vậy phải tung một lượng vàng ra bán, mặc dù sau khi chấm dứt sàn vàng, chấm dứt kinh doanh vàng, các ngân hàng hết sức dè dặt với chuyện này. Cho nên, tôi cho rằng ngân hàng Nhà nước (NHNN) cần có sự can thiệp đến thị trường thông qua cấp hạn ngạch nhập khẩu. Và quyết định cho nhập năm tấn vàng, theo nhận định của tôi là sẽ giúp cho thị trường ổn định theo hướng giá vàng trong nước và thế giới tiệm cận nhau.

* Tuần qua, giá USD cũng bắt đầu tăng lên. Theo nhận định của ông, diễn biến của thị trường vàng sẽ tác động ra sao đến thị trường ngoại hối?

- Tôi cho rằng, ngẫu nhiên hay tất nhiên, thì sự tăng giá vàng cũng giúp cho NHNN có thêm một cách nhìn mới về lựa chọn cách điều hành tỷ giá. Tỷ giá tăng lên cũng không phải là một điều đáng buồn, tỷ giá ổn định cũng không hẳn là điều vui, lý do vì sao? Trong 2 – 3 tháng gần đây, chúng ta đã biết hệ thống ngân hàng đã cho vay ngoại tệ tương đối lớn, tốc độ tăng trưởng tín dụng ngoại tệ gấp hàng chục lần so với tốc độ tăng trưởng tín dụng VND. Việc tỷ giá chuyển động cũng là một cảnh báo, để thị trường hết sức lưu ý: chênh lệch lãi suất tín dụng giữa VND với USD rất lớn, nhưng tỷ giá hối đoái sẽ là một rủi ro, và do vậy cảnh báo việc vay ngoại tệ cũng tiềm ẩn rủi ro trong tương lai.

* Ông có cho rằng, dù vàng không có trong danh mục hàng hoá tính chỉ số lạm phát, nhưng giá vàng không ngừng tăng cũng tác động mạnh đến tâm lý, từ đó gián tiếp tác động đến thị trường, giá cả?

- Sau khi NHNN chấm dứt hoạt động sàn vàng, các công cụ để bảo hiểm giá vàng thông qua các công cụ mua – bán khống cũng chấm dứt. Cho nên cũng dễ hiểu vì sao giá vàng trong nước tăng cao hơn giá vàng quốc tế. Đây là hiện tượng tâm lý và có thể tác động đến nhiều biến số vĩ mô, trong đó có lạm phát. Ở khía cạnh này, đây không phải lần đầu tiên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Việt Nam chịu tác động của tâm lý mà từ rất lâu, tâm lý tác động đến suy nghĩ của các phần tử của thị trường và từ đó tạo ra lực cung và cầu. Chính lực lượng cung – cầu đó sẽ tác động lớn đến lạm phát, CPI của nước ta.

* Theo ông, chúng ta phải ứng xử ra sao với thị trường vàng?

- Đây là lúc Chính phủ, NHNN có thể xem xét lại khuôn khổ pháp lý để có thể điều chỉnh hành vi của các doanh nghiệp, các cá nhân nắm giữ vàng. Bởi có thể nói rằng trong mấy năm gần đây vàng luôn nằm trong xu hướng tăng giá. Nhiều quốc gia phải bỏ tiền ra mua vàng. Chúng ta phải xem lại các hoạt động huy động vàng, cho vay vàng, làm sao trong xu hướng tất yếu đó, người dân Việt Nam có thể nắm giữ các tài sản tài chính tạo ra lợi ích của quốc gia. Sự biến động của tỷ giá, giá vàng thời gian vừa qua, những nhà kinh doanh tìm cách kiếm lời, mua thấp bán cao và ngược lại – là bình thường. Điều mà các cơ quan quản lý Nhà nước có thể học được, rút ra từ thực tế sinh động đó, là nhìn nhận lại một cách hết sức bình tĩnh, nhiều chiều việc xây dựng một khuôn khổ pháp lý cho huy động, cho vay vàng, cũng như mua – bán vàng trên lãnh thổ Việt Nam.

Thực tế rất rõ, vàng cũng là tài sản tài chính, trong truyền thống, tập quán của người Việt Nam. Do vậy, việc tạo ra niềm tin về vàng, tạo ra ổn định tâm lý về vàng (không có nghĩa là làm giá vàng trong nước thấp hơn giá vàng thế giới), mà là chúng ta tạo ra suy nghĩ, niềm tin rằng có sự liên thông của thị trường vàng Việt Nam – quốc tế, không lo sợ những cú sốc đột biến. Nếu chúng ta ổn định được tâm lý thị trường, cùng kiềm chế lạm phát, có thể hy vọng năm 2012 các biến số kinh tế vĩ mô của Việt Nam có thể được ổn định.

(Theo SGTT)

Lê Trung