Liên tiếp trong thời gian vừa qua, Đà Nẵng nhận 8 ôtô do doanh nghiệp tặng, Cà Mau cũng nhận 2 xe sang Lexus trị giá trên 6 tỷ đồng. Đặc biệt, theo giải thích của địa phương, các doanh nghiệp tặng với mục đích chung, trong sáng và tất cả đều được làm đúng quy trình.

TS. Lê Hồng Sơn, nguyên Cục trưởng Cục kiểm tra văn bản, Bộ Tư pháp đã có những chia sẻ xung quanh việc này. Đất Việt xin đăng toàn bộ ý kiến của TS Lê Hồng Sơn.

Doanh nghiệp dư thừa của nả?

Như tôi đã có lần nói về việc này, xin nhắc lại một số ý: Thời gian vừa qua, dư luận nói nhiều đến việc một doanh nghiệp tặng 2 chiếc xe Lexus cho UBND tỉnh Cà Mau. Tiếp đó, Đà Nẵng cũng thừa nhận đang sử dụng 8 chiếc xe ôtô do doanh nghiệp tặng. Một loạt câu hỏi lớn và nghi vấn được dư luận đặt ra nhưng đến thời điểm này chưa có câu trả lời thấu đáo.

Tại sao doanh nghiệp lại tích cực trong việc tặng xe cho các tỉnh, thành phố trên? Họ động lòng trắc ẩn hay do quá yêu quý cơ quan công quyền, chính quyền? Hay do họ ăn nên làm ra, dư thừa của nả?

Ngoài ra, cả hai bên có quyền cho, quyền nhận hay không? Phía cơ quan công quyền nhận quà rồi phải ứng xử ra sao cho phải đạo của người được cho quà, hay lại vô ơn?

Đứng ở góc độ luật pháp, tôi xin khẳng định đây là quan hệ dân sự. Người có của có quyền cho, người được cho có quyền nhận, nếu việc này không thuộc trường hợp pháp luật cấm hoặc hạn chế.

Tuy nhiên, việc  Đà Nẵng và Cà Mau nhận xe sang do doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn tặng thì lại phải nhìn theo khía cạnh khác.

TS Lê Hồng Sơn cho rằng 3 Bộ cần phải làm nghiêm túc, tránh tình trạng hời hợt khi kiểm tra vụ tặng xe sang

Thực tế xe ôtô là tài sản có thể cho tặng, nhưng đây lại là phương tiện rất đắt tiền, không hề rẻ, có xe lên tới 3 tỷ đồng. Mặc dù cơ quan công quyền là một pháp nhân độc lập trong xã hội, nhưng lại là chủ thể đầy quyền uy, đầy thế lực, đang lãnh đạo, quản lý ở địa phương, nơi doanh nghiệp làm ăn, kinh doanh.

Luật không có quy định cấm rõ ràng, nhưng cũng không khuyến khích. Hơn nữa, việc đối tượng quản lý tặng quà đắt tiền cho chủ thể quản lý mình ngay trên địa bàn lại càng phải nhìn nhận kỹ lưỡng hơn, thấu đáo hơn. Liệu hành vi trên có phải là sự hối lộ? Liệu đây có phải là một sự “đầu tư”, vận động để dành được sự ưu ái hơn các doanh nghiệp khác trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh?.

Đừng làm kiểu đãi bôi, đối phó

Chính phủ, Thủ tướng chính phủ đã vào cuộc kịp thời khi mà báo chí và dư luận nêu vấn đề,  đã có văn bản giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Thanh tra Chính phủ, Bộ Tư pháp kiểm tra, làm rõ vấn đề trên, nếu có vi phạm vượt thẩm quyền thì báo cáo Thủ tướng.

Tôi hoan nghênh động thái tích cực trên từ Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ. Nó đáp ứng được nhu cầu cũng như những bức xúc, băn khoăn của người dân và dư luận xã hội.

Tuy nhiên, ý kiến giải thích bước đầu tại phiên họp báo của Chính phủ vừa qua, tôi thấy chưa thật sự thỏa đáng. Nó vẫn còn mang tính chung chung, chưa thật sự cụ thể.

Nhân sự kiện Chính phủ yêu cầu 3 Bộ vào cuộc, tôi nghĩ không đơn giản chỉ là xác định việc nhận xe có đúng quy trình hay không. Nếu chỉ đơn giản như vậy thì dư luận tiếp tục băn khoăn là đúng, vì chưa đi đến cùng của sự việc, chưa chạm vào bản chất của vấn đề, còn khá hời hợt, mang tính chất đãi bôi, đối phó. Chúng ta phải xem xét ở nhiều góc độ, nhiều phía, cả bên cho, bên nhận và những mối quan hệ đằng sau việc này thì mới giúp cho việc định danh, vạch mặt, chỉ tên bản chất của hành vi bất thường này.

Trước hết về phía doanh nghiệp tặng xe cho cơ quan nhà nước, chúng ta cần phải  làm rõ động cơ của họ. Tại sao doanh nghiệp lại biếu xe có giá trị đắt tiền như vậy?  Điều cần thiết đầu tiên, theo tôi là phải sục vào các doanh nghiệp này xem tình hình kinh doanh, buôn bán, tài sản thế nào? Liệu rằng có đúng là các đơn vị này làm ăn có lãi, sở hữu một khối tài sản đủ lớn hay không?

Và nữa, trước khi tặng xe sang cho cơ quan công quyền, liệu họ có tích cực trong các hoạt động từ thiện trong xã hội hay không? Bởi vì cái tâm đúng nghĩa của người có điều kiện trong xã hội thì các hoạt động tư thiện, làm ơn, làm phúc đều có tính hệ thống, có lôgic nội tại.

Và trước hết, người ta thường hướng ngay vào các hoàn cảnh không may mắn, gặp khó khăn, cơ nhỡ trong cuộc sống. Như tôi đã nói, một doanh nghiệp không quan tâm đến hoạt động từ thiện trong xã hội thì không thể có chuyện họ vô tư khi biếu tặng quà đắt tiền cho chính quyền, cho cơ quan quản lý.

Xem xét càng kỹ càng bao nhiêu thì càng rõ động cơ của doanh nghiệp khi tặng tài sản lớn cho cơ quan nhà nước, cho cơ quan quản lý.

Ngoài việc kiểm tra doanh nghiệp, cũng cần phải xem xét lại, kiểm tra kỹ tại các cơ quan có thẩm quyền, trách nhiệm quản lý nhà nước khác nhau ở các địa phương Đà Nẵng, Cà Mau, nơi đã nhận quà, nhận xe sang của doanh nghiệp xem từ trước đến nay có sự quan tâm, ưu ái bất thường nào cho doanh nghiệp này hay không? Có ẩn chứa mục đích gì đằng sau hay không? Rất cần sục sâu vào bản chất mối quan hệ đó.

Theo Đất Việt