Nga phóng 3 vệ tinh Kosmos-2491, Kosmos-2499 và Kosmos-2504 lên quỹ đạo tầm thấp từ năm 2013 - 2015. Trong hơn 1 năm qua, cả ba đều “ngủ yên”, không có hoạt động hay dịch chuyển gì. Tuy nhiên, mới đây, một trong số 3 vệ tinh bất ngờ dịch chuyển khỏi quỹ đạo bay của mình hàng trăm mét và tiếp cận một mảnh vỡ từ vệ tinh khí tượng đã bị bắn hạ của Trung Quốc, theo tờ The Daily Beast. Vệ tinh Trung Quốc bị bắn trúng trong một vụ thử nghiệm tên lửa hồi năm 2007 và bị phá hủy thành hơn 10.000 mảnh vỡ trôi nổi trong quỹ đạo.

Nhiệm vụ tuyệt mật

Quãng đường di chuyển nói trên của vệ tinh Nga được đánh giá là rất ấn tượng đối với một vệ tinh cỡ nhỏ, chỉ nặng khoảng 90kg. Thực chất, đây cũng không phải lần đầu tiên nhóm vệ tinh này có chuyển động bất ngờ. Hơn 3 năm qua, chúng thường xuyên thay phiên nhau di chuyển một cách khó hiểu rồi lại quay về trạng thái “ngủ đông”. Trong đó, Kosmos-2491 là đối tượng khiến các chuyên gia phương Tây quan tâm nhất.

Theo The Daily Beast, vệ tinh được phóng vào tháng 12.2013 cùng 3 vệ tinh khác. Tuy nhiên, trong khi “các bạn đồng hành” được mô tả rõ là vệ tinh thông tin liên lạc không có khả năng tự di chuyển thì không có bất cứ thông tin nào về Kosmos-2491. Ban đầu, giới quan sát nước ngoài còn tưởng đây là một mảnh vỡ rồi “ngã ngửa” khi thấy vệ tinh tự di chuyển theo quỹ đạo.

Đến nay, không ai biết đích xác nhiệm vụ của nhóm vệ tinh Nga còn Moscow chưa hé lộ bất cứ thông tin nào. Lãnh đạo Cơ quan Vũ trụ liên bang Oleg Ostapenko chỉ giải thích ngắn gọn rằng chúng “chỉ nhằm mục đích hòa bình”. Trong khi đó, tiến sĩ Laura Grego thuộc Liên minh Các nhà khoa học Mỹ (UCS) đánh giá cao năng lực của vệ tinh Nga khi có thể nằm im trong nhiều năm nhưng vẫn có thể tái hoạt động.

Một số chuyên gia suy đoán khả năng tự phục hồi công năng và di chuyển cho thấy những thiết bị này có thể là vệ tinh quan sát chuyên chụp quét và tích hợp thông số của vệ tinh nước khác. Cũng có ý kiến nhận định đây là công cụ thử nghiệm cho chương trình vũ khí không gian.