Đại tá Bùi Quang Tiến – biệt phái Bộ Quốc phòng, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Nhân Cơ khẳng định với báo chí như vậy trong chuyến khảo sát thực địa về bauxit ở Tây Nguyên.

Dư luận đã tỏ ra hết sức lo ngại sau sự kiện vỡ hồ bùn đỏ ở Hungary. Ông nhìn nhận sao về vấn đề này?

Về vấn đề bùn đỏ Hungary, tôi không được rõ về lý do vỡ, nhưng có được chia sẻ là khu chứa bùn đỏ được xây trên một lòng sông cạn, và có một tầng đất sét dày 30 cm. Năm đó mưa nhiều gấp ba lần mọi năm, ngấm vào đất sét nên đã dịch chuyển trượt tầng đất này, gây ra vỡ hồ.

Đại tá Bùi Quang Tiến – biệt phái Bộ Quốc phòng, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Nhân Cơ. Ảnh LD

Nhưng công nghệ Hungary hoàn toàn khác ở Việt Nam, là thải loãng. Việt Nam sử dụng phương pháp thải cô đặc, rất cứng và không vỡ ra được.

Giả sử tại Tây Nguyên mưa cũng nhiều gấp ba lần tương tự như ở Hungary thì sẽ ra sao?

Tôi vừa sang dự án ở Tân Rai. Bên đó ngày nào cũng mưa, còn mưa to và dài hơn Nhân Cơ. Nhưng bùn đỏ vẫn khô dần dần. Mưa cũng không tan rã bùn đỏ.

Mưa nhiều thì việc khô sẽ kéo dài ngày hơn, nhưng vẫn khô và có thể đi lại trên đó thoải mái. Điều này hoàn toàn khác với hồ chứa bùn loãng. Việc tạo áp lực đến thành đập ở đây là không có.

Hồ chứa bùn đỏ cách Sông Đồng Nai 30 – 40 km, được thiết kế xa sông suối và khó có khả năng tạo ra, hoặc bị ảnh hưởng bởi lũ.

Được biết nguồn nước phục vụ cho dự án hoàn toàn là nước mặt chứ không sử dụng nước ngầm. Nhưng nếu trường hợp cạn nước mặt thì có phải huy động nước ngầm không, thưa ông?

Chúng tôi đã có số liệu tính toán quan trắc 10 năm, cân bằng nước và khẳng định nước đủ, thâm chí dư thừa 2 triệu m³ nước dự trữ. Ví dụ như năm vừa rồi rất khô cạn và ở Lâm Đồng nhờ có dự án, có hồ chứa điều tiết đa mục tiêu nên mới có nước dư thừa hơn phục vụ cho nông nghiệp.

Dự án này sẽ không sử dụng nước ngầm và chỉ dùng nước mặt, cũng chưa bao giờ có ý định sử dụng nước ngầm, vì nó vừa không đủ lại ảnh hưởng tới nhiều thứ khác.

Một vấn đề dư luận quan tâm trong thời gian qua là lao động Trung Quốc sang đây lấy vợ, lập làng. Ông xác nhận có tình trạng này không? Lao động Việt Nam không thiếu, sao mình không sử dụng mà lại cần đến lao động Trung Quốc?

Tôi khẳng định không có chuyện người Trung Quốc sang đây lấy vợ, lập làng. Họ sống thành hai khu: một dành cho lãnh đạo nhà thầu, và một của công nhân. Đây là dự án của Việt Nam, tiền của Việt Nam. Chúng tôi khẳng định người Trung Quốc chỉ làm thuê, khi vận hành ổn định chắc cũng không còn.

Sở dĩ dự án có lao động Trung Quốc vì đây là gói thầu EPC. Việc sử dụng lao động như thế nào là việc của nhà thầu, tất nhiên phải theo đúng quy định pháp luật về lao động, kể cả vấn đề lao động nước ngoài.

Mặt khác dự án này cũng khó tuyển lao động, chất lượng công nhân thích hợp với dự án là không có. Công nhân Trung Quốc họ làm phù hợp hơn. Khi ký hợp đồng thì họ mang công nhân của họ sang.

Có 255 công nhân người Trung Quốc tại thời điểm này, thời điểm cao nhất tháng 12 năm ngoái có khoảng 500 người. Nhưng nhìn chung lực lượng lao động Trung Quốc không nhiều và luôn ít hơn lao động Việt Nam.

Dự án Alumin Nhân Cơ. Ảnh LD

Tôi là cán bộ quân đội được biệt phái về làm dự án này, việc tổ chức lực lượng và biện pháp đủ để khẳng định an ninh quốc phòng đảm bảo.

Theo kế hoạch thời gian đầu dự án sẽ lỗ. Vậy bao giờ dự án mới có lãi thưa ông?

Từ 13 năm trở đi. Tôi tin vào tương lai sáng cho ngành công nghiệp này. Năm 2008 alumin trên 500USD, dự báo rất cao, như thế thì sẽ rất lãi. Chúng ta đã có hệ số dự phòng trong tính toán rất lớn. Đó là chưa kể thế giới họ dự báo giá cao hơn nhiều.

Đã có nhiều khách hàng quan tâm đặt vấn đề mua alumin. Dự án bên Lâm Đồng đã chạy thử, và sản phẩm đảm bảo chất lượng, đủ tiêu chuẩn xuất khẩu. Nhà thầu Trung Quốc cũng công nhận chất lượng quặng rất tốt và dễ làm.

Yếu tố kinh tế chúng tôi đã tính toán rất kỹ, và được tính hàng năm. Toàn bộ giá thành được đưa vào hết các con số thực tế.

Phản ứng từ dư luận trong thời gian qua có trở thành một áp lực lớn không cho cả nhân ông và toàn bộ ban quản lý không?

Đúng là chúng tôi phải chịu nhiều áp lực. Ví dụ có nhiều thông tin nói chưa đúng mà người làm trực tiếp muốn nói lại mà không có điều kiện nói lại. Ngay trong chỗ chúng tôi cũng có nhiều nhà khoa học, hiểu biết về dự án nhưng lại không có điều kiện nói lại những thông tin này.

Điều nguy hiểm là nhiều người nói cảm tính, thậm chí ác cảm, nhưng chẳng ai đến đây góp ý, chia sẻ cùng chúng tôi cả.

Xin cảm ơn ông!

Theo Infonet