Việc Tổng thống Duterte không quá gay gắt với Trung Quốc dù Chủ tịch Tập Cận Bình từ chối, không công nhận phán quyết Biển Đông khi cả 2 gặp mặt ở Bắc Kinh hay lời đánh tiếng của ông về việc sẵn sàng đặt phán quyết này sang một bên để đổi lấy lợi ích kinh tế khiến không ít người bất bình.

Ông Bill Hayton, chuyên gia, cây viết kỳ cựu của BBC nói ông thất vọng khi Philippines từ chối thách thức Trung Quốc trong khi Manila đang được rất nhiều bạn bè quốc tế ủng hộ và sẵn sàng giúp đỡ.

Bill Hayton, chuyên gia, cây viết kỳ cựu của BBC.

Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr cho rằng việc tái tranh chấp về vấn đề này không phải là ý tưởng hay

"Ảnh hưởng của Trung Quốc là không thể chống lại. Bất cứ ai có suy nghĩ khác biệt là những người chẳng hiều gì về vấn đề. Phán quyết ở La Hague quá quý giá, không thể để bị mất đi trong một cuộc chiến đơn độc", ông Locsin Jr  nói.

Dù vậy, ông Hayton khẳng định luật pháp quốc tế đang đứng về phía Philippines và quốc gia này không nên quá cẩn trọng trong việc theo đuổi công lý.

Theo Hayton và nhiều chuyên gia khác, Philippines nhiều lần khẳng định có nhiều vấn đề trong các lựa chọn chống Trung Quốc, nhưng chính bản thân Manila không có cách nào cố gắng tự giúp mình để luật pháp quốc tế giúp đỡ.

"Tôi không thấy dấu hiệu hành động từ Manila thúc đẩy quyền lợi của Philippines. Bạn có luật pháp đứng về phía mình, 28 quốc gia EU ủng hộ các bạn, tuyên bố G-7 kêu gọi tôn trọng các quy tắc hàng hải, một hiệp ước đồng minh cam kết bảo vệ các tàu của bạn và các nhà ngoại giao tài năng. Philippines còn cần gì hơn nữa”, ông Hayton nói.

Trước những thắc mắc này, ông nhấn mạnh rằng Philippines đang xử lý vụ việc và đó không chỉ là cam kết bằng lời nói.

Ông Hayton không đơn độc khi kêu gọi Philippines đưa phán quyết của Tòa Trọng tài năm 2016 ra Liên Hợp Quốc.

Tuần trước,Cựu Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cho rằng Manila nên đưa phán quyết Biển Đông ra kỳ họp Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc đang diễn ra tại New York, và Tổng thống Duterte sẽ có bài phát biểu ngày 28/9.

"Phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc sẽ là cơ hội tuyệt vời để Philippines tìm kiếm sự giúp đỡ từ cộng đồng quốc tế trong việc buộc Trung Quốc tuân thủ phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài về vấn đề Biển Đông. Đại hội đồng là một địa điểm tuyệt vời bởi tất cả các quốc gia sẽ lắng nghe và Philippines có thể đưa trường hợp này ra để Liên Hợp Quốc xác nhận lại rằng luật pháp phải được tuân thủ", cựu Ngoại trưởng Albert del Rosario nhấn mạnh.

Cũng theo ông Rosario, nhiều quốc gia bày đã bày tỏ ủng hộ phán quyết Biển Đông. Liên minh châu Âu, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Mỹ, Nhật Bản, Australia nhiều lần nhấn mạnh việc áp dụng các biện pháp hòa bình để giải quyết xung đột và tôn trọng luật pháp.

"Như chúng ta từng nói trước đây, sẽ mất nhiều thời gian và công sức", ông nhấn mạnh.

Theo VTC