Lại thêm lý do, đường sắt Cát Linh - Hà Đông bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì... Covid-19

Thứ năm, 21/05/2020, 09:52
Chậm tiến độ đã 7 năm, đội vốn gần 10 ngàn tỷ đồng, đường sắt Cát Linh - Hà Đông chưa biết đến khi nào mới được khai thác. Nay, lại thêm yếu tố Covid-19…

Tại báo cáo vừa gửi đến Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải nhận định: Dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do CoVid-19 gây ra đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ của Dự án.

7 dự án chậm tiến độ, tăng tổng mức đầu tư

Báo cáo của Bộ trưởng nêu 7 dự án chậm tiến độ, tăng tổng mức đầu tư.

Cụ thể, Cao tốc Bến Lức - Long Thành, sản lượng đạt khoảng 78,19% (chậm 17,20%). Tiến độ thực hiện chậm (các gói thầu đoạn sử dụng vốn ADB phía Tây và đoạn sử dụng vốn JICA yêu cầu hoàn thành trước quý II/2019; các gói thầu sử dụng vốn ADB đoạn phía Tây yêu cầu hoàn thành trước 31/12/2020).

Nguyên nhân các gói thầu vốn ADB chậm do bị dừng giải ngân vốn nước ngoài và vốn đối ứng (vốn nước ngoài bị dừng do các thủ tục đầu tư như Hiệp định vay và thời gian thực hiện dự án chưa được điều chỉnh do hiện nay chưa xác định được cơ quan chủ quản/cấp quyết định đầu tư; vốn đối ứng bị dừng do Khoản 3 Điều 14 Nghị định số 79/2010/NĐ-CP của Chính phủ ngày 14/7/2010 quy định: dự án được áp dụng cơ chế vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ, người vay lại phải tự thu xếp nguồn vốn đối ứng).

Nguyên nhân các gói thầu JI, J3 sử dụng vốn JICA chậm do vốn đầu tư công từ năm 2019 chưa được bố trí cho VEC (Nghị quyết số 71/2018/QH-14 ngày 12/11/2018 của Quốc hội yêu cầu: “chưa phân bổ nguồn vốn nước ngoài cho Tổng công ty Đầu tư đường cao tốc Việt Nam”).

Bộ Giao thông vận tải đã báo cáo Chính phủ và phối hợp với các bộ/ngành để tháo gỡ các vướng mắc. Hiện nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trình Chính phủ dự án Nghị quyết Chính phủ để tháo gỡ vướng mắc đối với các dự án do VEC làm chủ đầu tư; trong đó đã xác định cấp quyết định đầu tư của dự án và hoàn tất thủ tục báo cáo Bộ Chính trị để tháo gỡ vướng mắc về vốn.

Dự án đường sắt đô thị TP.HCM, tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên và tuyến số 2 Bến Thành - Tham Lương (UBND TP.HCM làm chủ đầu tư) theo Bộ trưởng cập nhật: tuyến Bến Thành - Suối Tiên sản lượng đạt 73%; tuyến Bến Thành - Tham Lương đã hoàn thành gói CP1 - xây dựng toà nhà văn phòng, khu Depot, các gói thầu khác đang triển khai công tác lựa chọn nhà thầu.

Dự án đường sắt đô thị Hà Nội tuyến số 3 Nhổn - Ga Hà Nội (UBND thành phố Hà Nội làm chủ đầu tư), đến thời điểm hiện tại, tiến độ đạt khoảng 71,5% (đoạn trên cao) và dự kiến kéo dài đến cuối năm 2022.

Với dự án đường sắt đô thị Hà Nội Cát Linh - Hà Đông (Bộ Giao thông vận tải làm chủ đầu tư), Bộ trưởng cho biết: Hiện nay, công tác xây dựng, lắp đặt thiết bị đã cơ bản hoàn thành, hiện đang hoàn thiện hồ sơ, thủ tục pháp lý; vận hành thử toàn hệ thống và đánh giá an toàn hệ thống; khắc phục một số tồn tại để đảm bảo yêu cầu so với thiết kế làm cơ sở để tiến hành nghiệm thu Dự án.

Đồng thời Bộ Giao thông vận tải đang chỉ đạo xây dựng kế hoạch bàn giao đưa Dự án vào khai thác trong thời gian sớm nhất khi có đủ điều kiện (hoàn thành chứng nhận an toàn hệ thống và được Hội đồng nghiệm thu nhà nước chấp thuận).

“Dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do CoVid-19 gây ra đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ của Dự án. Đến nay, các nhân sự của Tổng thầu, Tư vấn giám sát, Tư vấn đánh giá an toàn hệ thống (Tư vấn ACT) vẫn chưa thể sang Việt Nam tiếp tục thực hiện dự án do khó khăn trong các thủ tục cấp visa, vận chuyển đưa đón nhân sự, cách ly phòng chống dịch bệnh”, Bộ trưởng trình bày.

Theo Bộ trưởng, hiện tại, Bộ Giao thông vận tải đã có văn bản gửi Bộ Y tế, Bộ Công an, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội để báo cáo tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhân sự Trung Quốc sang Việt Nam tiếp tục thực hiện dự án, đảm bảo tuyệt đối an toàn, tránh lây lan dịch bệnh, sớm hoàn thành đưa Dự án vào vận hành khai thác.

Dự án đường sắt đô thị Hà Nội tuyến số 1 Yên Viên - Ngọc Hồi (Bộ Giao thông vận tải làm chủ đầu tư): Hiện Bộ Giao thông vận tải đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ sớm cho chủ trương triển khai dự án giai đoạn I và thực hiện công tác điều chỉnh giai đoạn IIA.

Trách nhiệm liên quan nhiều cấp, nhiều ngành

Báo cáo về nguyên nhân và trách nhiệm của các bên liên quan, Bộ trưởng nhìn nhận: Hầu hết các dự án trọng điểm đều là dự án quy mô lớn, đòi hỏi quy trình quản lý, công nghệ thi công phức tạp; có những dự án lần đầu tiên được xây dựng tại Việt Nam (các dự án đường sắt đô thị), trong khi chủ đầu tư chưa có kinh nghiệm quản lý thực hiện; năng lực nhà đầu tư, ban quản lý dự án, tổng thầu, nhà thầu, tư vấn còn hạn chế, chưa thực sự chuyên nghiệp…, dẫn đến các khó khăn, vướng mắc không được xử lý triệt để, nhiều nội dung phải điều chỉnh, dẫn đến việc thời gian thực hiện bị kéo dài, điều chỉnh làm tăng tổng mức đầu tư...
Bên cạnh đó, còn có các nguyên nhân khách quan như: Biến động lớn về giá đầu vào cho các công trình xây dựng, tỷ giá hối đoái thay đổi làm tăng tổng mức đầu tư của dự án; công tác xử lý kỹ thuật, xử lý lún kéo dài, điều kiện địa chất phức tạp, thời tiết không thuận lợi ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án…
Về cơ bản, việc để chậm tiến độ, tăng tổng mức đầu tư các dự án trách nhiệm trước tiên thuộc về các chủ đầu tư, tuy nhiên các yếu tố chủ quan khác, cũng là nguyên nhân chính gây ra việc chậm tiến độ, tăng tổng mức đầu tư, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Về vấn đề tăng tổng mức đầu tư dự án, nguyên nhân chính, theo Bộ trưởng là do chất lượng công tác lập, thẩm định dự án đầu tư. Đặc biệt đối với các dự án đường sắt đô thị, do chưa có kinh nghiệm với loại hình mới này nên tư vấn lập dự án tính toán tổng mức đầu tư chưa xác thực với tình hình thực tế, phải điều chỉnh nhiều nội dung thiếu sót và chưa phù hợp trong thiết kế cơ bản ban đầu (như điều chỉnh mặt bằng và kết cấu nhà ga ngầm; kết cấu nhịp cầu cạn của đoạn tuyến đi trên cao; bổ sung kết cấu nhà ga ngầm…), ngoài ra là yêu cầu điều chỉnh quy mô đầu tư dẫn đến tình trạng tăng tổng mức đầu tư. Trách nhiệm thuộc về chủ đầu tư, tư vấn thực hiện dự án.
Nguyên nhân tiếp theo là cơ chế thực hiện các dự án (đặc biệt là các dự án ODA) còn bất cập, kế hoạch vốn ODA hàng năm không được bố trí đủ làm chậm trễ thanh toán cho các nhà thầu, tình trạng thiếu vốn đối ứng kéo dài dẫn đến tiến độ thi công bị ảnh hưởng.
Công tác đấu thầu lựa chọn nhà thầu cũng gặp nhiều vướng mắc, khó khăn do các ràng buộc phức tạp quy chế đấu thầu của các nhà tài trợ. Một số công trình hình thành yếu tố quan trọng quốc gia có tổng mức đầu tư lớn hơn 10.000 tỷ đồng, kéo theo quy trình thẩm định, phê duyệt điều chỉnh dự án thường mất nhiều thời gian do Chính phủ phải xem xét, báo cáo Quốc hội thông qua trước khi phê duyệt điều chỉnh.
Việc Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) được chuyển về Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp dẫn đến tình trạng chưa thống nhất giữa các bộ, ngành trong việc xác định cấp quyết định đầu tư đối với các dự án của VEC… Đây là một khó khăn chung, có liên quan đến trách nhiệm của rất nhiều cấp, bộ, ngành và cần được nghiên cứu, điều chỉnh cho phù hợp, Bộ trưởng khái quát.

Theo BizLive

Các tin cũ hơn