SaigonNews - Cú sốc giá dầu sẽ khởi động nếu Iran thực sự chuẩn bị đóng cửa eo biển Hormuz và bắt đầu cuộc chiến tranh. Những động thái này luôn dự báo trước một cuộc suy thoái mới.

 

Cartel dầu OPEC đã bơm dầu thô nhiều hơn so với ở bất kỳ thời điểm nào kể từ cuối năm 2008. Châu Âu đang đối mặt với cuộc khủng hoảng sâu sắc, tốc độ hoạt động của nền kinh tế toàn cầu suy giảm, và đồng đô la đang mạnh lên. Trong điều kiện này, giá dầu thường giảm, nhưng chi phí dầu thô đã tăng mạnh trong vài ngày đầu tiên của năm 2012. Giá dầu thô Brent giao dịch ở mức 113 USD/thùng vào hôm qua, có thời điểm đạt được trên 114 USD/thùng.

Không khó để thấy được lý do tại sao giá dầu lại biến động như vậy. Mỹ và Liên minh châu Âu đang đe dọa đưa ra các lệnh trừng phạt chống lại dầu của Iran và nó có thể được kích hoạt vào cuối tháng này. Washington và Brussels tin rằng hành động cứng rắn là điều cần thiết trong các tranh chấp về chương trình hạt nhân của Iran, nhưng có một nguy cơ thiệt hại tài sản thế chấp có thể sẽ làm lung lay nền kinh tế của các nước phát triển.

Iran là một nhà sản xuất dầu mỏ quan trọng và xuất khẩu khoảng 2,3 triệu thùng mỗi ngày. Bất cứ sư thiếu hụt nào từ Iran đều có sự đảm bảo từ Ả-rập Xê-út, nhưng các nhà phân tích từ Commerzbank đã lưu ý rằng, điều này sẽ sử dụng hầu như tất cả công suất dự phòng từ nhà sản xuất lớn nhất thế giới. Lần cuối cùng điều đó xảy ra là vào năm 2008, khi giá dầu tăng lên gần 150 USD/thùng.
 
Kỳ vọng của các thủ phủ phương Tây là mối đe dọa trừng phạt sẽ lập lại trật tự Tehran, mặc dù không có nhiều dấu hiệu nào xảy ra. Ngược lại, Iran đang đàm phán với Trung Quốc với hy vọng tìm kiếm một thị trường dầu thô mới ( theo dự đoán thì tất cả đang trong quá trình mặc cả) và ám chỉ hành động trả đũa bằng cách đe dọa sẽ ngăn chặn eo biển Hormuz. Eo bển này chính là điểm chiến lược quan trọng trong thương mại đường thủy tại vùng Vịnh, qua đó 70% kim ngạch xuất khẩu của OPEC đã được vận chuyển.

Ở giai đoạn này thì dường như đó chỉ đơn thuần là đe dọa chiến tranh, ngay cả những gợi ý về vấn đề cung cấp từ Trung Đông đã đủ để đảm bảo rằng không thiếu dầu trong thương mại.

Tất cả điều này có nghĩa là gì? Trong ngắn hạn, có rất ít triển vọng là giá dầu thô sẽ đi xuống, trong khi nhu cầu hiện tại toàn cầu vào khoảng 75USD/thùng. Ngược lại, Brent tin là nó có thể tăng trên 120 USD/thùng hơn là trường hợp sẽ rơi xuống dưới 100 USD.

Trong dài hạn, giá cả còn phụ thuộc nhiều vào bên giành chiến thắng. Nếu Iran khó khăn và đang chuẩn bị để mạo hiểm hành động quân sự với phương Tây bằng cách đóng eo biển Hormuz, giá dầu thô có thể tăng vọt đạt mốc trên 150 USD/thùng.

Điều này liệu có dẫn đến một cuộc suy thoái toàn cầu sâu sắc vào năm 2012? Các nhà hoạch định chính sách phương Tây hay chính các ngân hàng đang gia tăng áp lực giảm lạm phát trong năm nay nhằm tăng thu nhập thực tế và họ hy vọng sẽ không có một cú sốc dầu nghiêm trọng nào tham gia vào phương trình suy thoái. Nhưng các vị Bộ trưởng tài chính và Giám đốc ngân hàng Trung ương đều biết, trong tất cả những cuộc suy thoái kể từ năm 1973 đến nay thì đều luôn gắn liền với sự gia tăng mạnh trong chi phí của dầu thô.

Thanh Nga (TH)