Sau "đường bay vàng" là mô hình "siêu lợi nhuận"
 
Là Hội viên Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Tiến sĩ Trần Đình Bá (TS) cho biết ông đưa ra nghiên cứu “Dự án hạch toán kinh doanh có lãi cho hàng không quốc gia Việt Nam theo phương pháp Trần Đình Bá” là đang thực hiện lời kêu gọi của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) về việc hiến kế giảm ùn tắc và tai nạn giao thông.

Tại buổi làm việc tại Bộ GTVT chiều 13/2, với vai trò là nhân vật chính, TS.Trần Đình Bá liệt kê ra hàng loạt những bài báo đã đăng trên các phương tiện thông tin đại chúng về sự "thua lỗ, tụt hậu và thụt lùi" của hàng không Việt Nam (HKVN) so với hàng không khu vực và thế giới. Ông cũng đặt vấn đề chất lượng HKVN thua xa Lào, Việt Nam có lịch sử phát triển hàng không và có những thành tựu đáng nhớ nhưng lại không phát huy được. Việc có tới 50 sân bay (với 9 sân bay quốc tế) nhưng hoạt động khai thác chỉ đạt 12 triệu hành khách/năm được ông coi là chưa xứng với tiềm năng, đồng thời tác giả của "vụ đánh cược 5 triệu USD" cũng đưa ra nhận định của nhiều chuyên gia cho rằng HKVN chưa bao giờ có lãi nhưng chưa ai tìm ra nguyên nhân thua lỗ.

TS. Bá cho rằng với mạng đường bay vòng ở Việt Nam như hiện nay là trái với quy luật kinh tế hàng không, là nguyên nhân gây lỗ. Để có lãi thì phải tiết kiệm, giảm giá vé cho dân và thiết lập các đường bay thẳng.

Theo TS. Bá, “Dự án hạch toán kinh doanh có lãi cho hàng không quốc gia Việt Nam theo phương pháp Trần Đình Bá” sẽ mở ra một mô hình kinh doanh vận tải có lợi bằng biện pháp đổi mới đường bay, đánh đổi có lợi khi bỏ ra 5% chi phí để trả lệ phí cho Lào và Campuchia để lấy về 20% chi phí sản xuất mà hiệu quả hàng năm mang về là siêu lợi nhuận và nhiều lợi ích.

Chỉ cần đầu tư 3 triệu USD/lần, hàng năm Vietnam Airlines tiết kiệm được 65.000 tấn nhiên liệu, 12.000 giờ bay và hưởng lợi trên 120 triệu USD, còn 2 nước Lào và Campuchia sẽ được hưởng lợi 25 triệu USD.” - TS. Bá khẳng định.

TS. Bá cũng quả quyết rằng dự án này sẽ giúp Vietnam Airlines hiện đại hàng không, tăng cường quản lý không lưu, phục vụ an ninh quốc phòng, giảm khí thải bảo vệ môi trường, tăng được năng lực vận tải của toàn ngành hàng không lên 18-20 triệu hành khách/năm, góp phần giải quyết bài toán giao thông đường bộ để giảm thiểu 1% số vụ tai nạn giao thông hàng năm. Thực hiện dự án này, đến năm 2020, thị phần vận tải hàng không của ta có thể vượt Singapore và Philippines.

Chưa khả thi, khó xem xét

Ông Nguyễn Công Long - Ban Quản lý bay Cục Hàng không Việt Nam cho rằng đề án của TS. Bá đề nghị bay thẳng từ thành phố đến thành phố chứ không phải từ sân bay đến sân bay. Hiện một số nước phát triển trong khu vực như Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan cũng không có đường bay thẳng từ sân bay đến sân bay vì có quá nhiều yếu tố phải tính tới. Ông Long cho biết Cục Hàng không đã giao cho các cơ quan chuyên môn tham mưu phối hợp với các doanh nghiệp nghiên cứu đề án để báo cáo Bộ GTVT.

Trong khi đó, đại diện của Vietnam Airlines cho biết mục tiêu của hãng hàng không quốc gia là kinh tế - xã hội và quốc phòng. Muốn khai thác được theo phương pháp Trần Đình Bá thì phải tính được hiệu quả, nhưng đề án hạch toán kinh doanh này lại chưa đủ thông tin để Vietnam Airlines đánh giá hiệu quả và hãng chỉ tuân thủ khi nhà chức trách hàng không có hoạch định khả thi.

Đại diện Quân chủng Phòng không không quân - Phó Tư lệnh Đỗ Minh Tuấn đánh giá cao đề xuất của TS. Trần Đình Bá, nhưng lưu ý về nguyên tắc khi xác lập đường bay phải có nhiều yếu tố kỹ thuật chứ không như 1 phép tính 1 + 1 = 2, không đơn thuần chỉ là yếu tố kinh tế.
“Thiết lập đường bay thẳng qua các nước và bay qua không phận của nước bạn thì việc đảm bảo điều hành không đơn giản chỉ là trả tiền hay thu phí mà còn liên quan rất lớn đến vấn đề an ninh quốc phòng và phải triển khai kiểm soát quân sự, tìm kiếm khi có sự cố… Vietnam Airlines không chỉ làm kinh tế mà hoạt động bay của hãng này còn có ý nghĩa về chính trị, xã hội. Chúng tôi đã có rất nhiều nghiên cứu để nắn lại các đường bay và thực tế đã rút ngắn được nhiều chứ không phải là chưa có kế sách nào. ” - Phó Tư lệnh Đỗ Minh Tuấn cho hay.
 
Là cơ quan quản lý bay, ông Nguyễn Đình Công - Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Quản lý Bay Việt Nam cho rằng mạng đường bay mà TS. Bá đề xuất có nhiều giao cắt và khi đó sẽ phải tính tới độ an toàn, phải tăng cường các phương tiện kỹ thuật và con người để đảm bảo an toàn.
 
Ông Công cũng nêu rõ các đường bay không thể xem xét đơn lẻ, nếu mở đường bay thẳng như đề xuất của TS. Bá thì phải có các đánh giá về độ ảnh hưởng với các nước trong khu vực và thế giới vì sẽ ảnh hưởng đến các đường bay từ xa. Ông Công hoan nghênh ý tưởng của TS. Bá nhưng để đề án này có tính khả thi thì phải nghiên cứu thêm.
 

Theo Dân trí