Mỹ quyết chia cắt Syria
Sputnik đưa tin, ngày 24/4 Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật cấm bất kỳ khoản viện trợ nào của Mỹ trong việc tái thiết Syria, tại các vùng lãnh thổ thuộc quyền kiểm soát của chính phủ Syria - được truyền thông gọi tắt là Dự luật cấm ủng hộ Assad.
"Chính sách của Mỹ là: việc hỗ trợ giúp khôi phục, tái thiết và nhanh chóng ổn định ở Syria sẽ chỉ được sử dụng tại một nước Syria dân chủ, hoặc tại những vùng không thuộc quyền kiểm soát của chính quyền Assad và các lực lượng bảo trợ cho chính quyền này", trích dự thảo luật.
Theo Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, có ngoại lệ trong quy định của Dự luật cấm ủng hộ Assad, đó là việc tài trợ sẽ dưa trên những dự án do các địa phương thực hiện, "phản ánh rõ các mục tiêu, nhu cầu và ưu tiên của cộng đồng địa phương ở Syria".
Capitol Hill đã mở lối cho White House chia cắt Syria |
Như vậy là chỉ 10 ngày sau khi Washington cùng với London, Paris tấn công Syria nhằm trừng phạt Damascus vì bị nghi sử dụng vũ khí hoá học, Capitol Hill lại có một quyết định mang tính mở lối cho chính quyền Trump trong ván cờ Syria.
Nếu Dự luật cấm ủng hộ Assad được Thượng viện Mỹ thông qua, chính quyền Mỹ nhiệm kỳ 57 sẽ có một nền tảng pháp lý quan trọng trong việc thể hiện vai trò của Mỹ tại Syria thời hậu IS.
Chính quyền Trump - thậm chí cả chính quyền Obama - bị cho là không có chiến lược rõ ràng tại Syria nên Washington đành phải chấp nhận "lấp ló bên cánh gà" nhìn Moscow đạo diễn ván cờ Syria thời đánh IS.
Vị thế khách không mời của Mỹ tại Syria không những khiến Washington lép vế trước Moscow, mà còn có thể khiến người Mỹ mất chỗ đứng tại Syria thời hậu IS, khi Tổng thồng Putin xây dựng cơ chế đối thoại quốc gia cho Syria.
Nhận diện mối nguy hại ấy, Capitol Hill đã giúp White House khắc phục khoảng trống bằng cách "tạo ra việc làm" cho người Mỹ tại Syria - ngay cả khi IS bị đánh bại - và từ đó hợp thức hoá vị thế của Mỹ trong ván cờ này.
Còn nhớ, ngày 25/10/2017, Hạ viện Mỹ đã ủng hộ 3 biện pháp trừng phạt mới đối với phong trào Hezbollah.
Thứ nhất sẽ áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với bất cứ thực thể nào bị phát hiện hỗ trợ Hezbollah, nhất là cung cấp vũ khí.
Thứ hai áp đặt với Iran và Hezbollah trong hành động sử dụng dân thường làm "lá chắn sống".
Thứ ba hối thúc EU liệt Hezbollah vào danh sách các tổ chức khủng bố, điều mà đồng minh của Mỹ vẫn chưa làm theo tinh thần Nghị quyết 1559 của LHQ.
Động thái từ Capitol Hill được nhận diện là mở lối cho quân đội Mỹ có thể tấn công vào bất cứ khu vực nào trên lãnh thổ Syria do chính quyền Assad kiểm soát, mà có sự hiện diện của Hezbollah.
Nếu như lực lượng nổi dậy là cơ sở cho Mỹ ở lại lâu dài trên lãnh thổ Syria |
Điều đó cũng đồng nghĩa chính thức cho phép quân đội Mỹ ở lại lâu dài trên lãnh thổ Syria - ngay cả trong trường hợp IS bị tiêu diệt - miễn là xác định được có thế lực cung cấp vũ khí cho Hezbollah. Mà điều này thì không khó với Mỹ.
Với việc mở lối của Hạ viện Mỹ thì “khủng bố” Hezbollah đã nằm trên đỉnh đầu ruồi của mọi đường ngắm được hướng tới từ Washington. Do vậy, một lập trường mới của Washignton tại Syria có thể được xác lập sau động thái này của Capitol Hill.
Và đúng là như vậy, khi tháng 1/2018, Bộ Ngoại giao Mỹ đã tuyên bố Washington không rút quân nhưng cũng sẽ không giúp Moscow, Tehran và Damascus trong việc tái thiết Syria, cho đến khi diễn ra một "sự chuyển đổi chính trị" tại Syria.
Tái thiết Syria mà lại không ủng hộ thực thể chính trị đại diện chủ quyền quốc gia của Syria, điều đó cho thấy rõ ràng Mỹ quyết xác lập chủ quyền tại những khu vực mà Mỹ cố tình tái thiết tái thiết trên lãnh thổ Syria.
Hoặc Mỹ chỉ tái thiết cho một nước Syria dân chủ - mà hiện nay theo quan điểm của Washington thì chính quyền Assad là độc tài - nghĩa là phải có chuyển đổi chính trị tại Syria, mà điều này gần như là không thể khi Moscow bảo trợ cho Damascus.
Như vậy, Capitol Hill đã chạy chỗ cho White House một nước đi mới, chuẩn bị cho một bàn cờ chính trị mới tại Syria, mà việc chia cắt quốc gia Trung Đông này là không thể tránh khỏi, như nhận định của Ngoại trưởng Nga Lavrov.
Mỹ điều chỉnh chiến lược dùng người Kurd vẽ lại bàn cờ chính trị Trung Đông từ Syria?
Có thể thấy rằng, chiến lược dùng người Kurd vẽ lại bàn cờ chính trị tại Trung Đông được Mỹ triển khai trong hơn 1/4 thế kỷ qua - kể từ khi Tổng thống Bush cha cho thiết lập vùng cấm bay tại Bắc Iraq - đã đạt được những kết quả nhất định.
Thì người Kurd ở Syria là cơ sở cho Mỹ điều chỉnh chiến lược tại Trung Đông |
Ngoài nâng cao địa vị chính trị cho người Kurd ở Iraq, thì việc đấu tranh cho nền độc lập của người Kurd trở thành xu hướng chuyển động chính trị của tộc người này tại Trung Đông, là một thắng lợi chính trị quan trọng của Washington.
Tuy nhiên, việc chọn người Kurd ở Iraq làm đột phá khẩu cho chiến lược quan trọng của mình, Washington đã gặp nhiều hạn chế, trong đó đặc biệt là người Mỹ phải đóng vai "điệp viên hai mang" khi phải nâng tầm quan hệ với cả Erbil và Baghdad.
Khi Iran tận dụng lợi điểm từ thế chân vạc mà Mỹ tạo ra trong đời sống chính trị tại Iraq thời hậu Saadam, khiến Washington phải cay đắng nhìn Baghdad làm gỏi Erbil khi tước bỏ giá trị cuộc trưng cầu độc lập của người Kurd.
Trong lúc này, ủng hộ người Kurd ở Iraq sẽ là "nhất lợi, lưỡng hại" cho Mỹ, bởi điều đó chẳng khác nào đẩy Baghdad ngả mạnh về phía Tehran, thậm chí cả Ankara và Moscow.
Vì vậy, Washington được cho là tập trung vào người Kurd ở Syria.
Dù việc nâng đỡ người Kurd ở Syria cũng không dễ dàng khi Mỹ vẫn phải đối mặt với Thổ Nhĩ Kỳ, song rõ ràng ở ván cờ này Mỹ có lợi điểm hơn, khi Washington gạt được yếu tố quan trọng nhất là Damascus.
Bên cạnh đó, Washington còn có thể sử dụng phe đối lập Syria để hoá giải phản ứng tiêu cực của Ankara. Nghĩa là việc che chở cho người Kurd ở Syria sẽ dễ dàng hơn với Mỹ, nếu YPG ly khai PKK.
Trong khi việc sử dụng người Kurd ở Syria lại là "nhất cử lưỡng tiện" với chiến lược của Mỹ - vừa có thể cắm rễ sâu tại Syria, buộc Nga phải quần thảo với Mỹ trong ván cờ này, vừa có thể kết hợp với Israel tạo ra "bất ổn kép" tại Trung Đông.
Theo giới phân tích, mục đích của Hạ viên Mỹ thông qua Dự luật cấm ủng hộ Assad chính là hướng tới mở lối cho chính quyền Trump bảo vệ chiến lược quan trọng của Mỹ ở Trung Đông, trong đó có chiến lược dùng người Kurd vẽ lại bàn cờ chính trị tại vùng đất nóng.
Theo Đất Việt