Xã Hồng Vân được xem là chợ cây cảnh lớn nhất miền Bắc, nơi tụ họp của giới cây cảnh ba miền, cũng là vườn ươm những tỷ phú trẻ cho huyện Thường Tín. Chuyện mua bán, trao đổi những cây cảnh hàng trăm triệu, hàng tỷ, thậm chí cả chục tỷ bạc là “chuyện thường ngày ở xã”.

Anh Nguyễn Văn Hiệp bên vườn cây bạc tỷ nhưng nay ít người mua.

Hơn một năm trước, riêng làng Cơ Giáo, có khoảng 40 chiếc ô tô, có nhiều dòng sang như BMW X6, Lexus 350, Camry 2.4 nhập Mỹ... đỗ dọc đường làng, bên mép ruộng.

Thế nhưng, từ giữa năm ngoái lại đây, suy thoái kinh tế càn quét, thị trường cây cảnh trầm lắng, gần như không có bán mua. Nhiều đại gia làm cây cảnh đứng ngồi không yên với những món vay từ ngân hàng, hay khoản vay tín dụng đen lãi suất 30-60%/năm.

Anh Nguyễn Văn Hiệp, một đại gia cây cảnh của làng Cơ Giáo, Chủ tịch Hội sinh vật cảnh xã Hồng Vân cho biết, cây cảnh là “đồ chơi của người giàu”: "Kinh tế khó khăn, người giàu cũng co vòi, mấy ai nghĩ chuyện ăn chơi". Nhà có 300 cây cảnh thuộc loại đắt tiền, đặt ở 2 vườn, tổng diện tích 3.500 m2. Lúc cao điểm, vườn cây của anh được định giá trên 40 tỷ đồng.

Nhưng gần đây, anh phải bán cây với giá thấp hơn nhiều so với giá trị thật. Trong đó, có cây sanh dáng “long phá”, giá hơn 3 tỷ đồng, có khoảng 15 cây trị giá hơn 1 tỷ đồng. Nhưng cuối năm ngoái lại đây, anh chỉ bán được một cây giá 250 triệu đồng, trong khi cây này trước đó phải 300-400 triệu đồng.

Anh kể, khoảng 7-8 tháng trước buôn cây còn kiếm được. Cứ 3-5 ngày lại đánh một chuyến xe (3-5 cây) từ các tỉnh về, mấy ngày sau là bán hết, lãi mỗi cây mấy chục triệu là chuyện thường. "Lúc đó, 5 anh em nhà tôi có 5 ô tô, nay chỉ còn một chiếc của nhà em gái. Riêng tôi đã đổi ba lần xe, vừa rồi phải bán con Mercedes C180 để trả nợ, giờ phải chạy xe máy, cộng thêm số lãi phải trả cho khoản vay 2 tỷ từ ngân hàng", anh Hiệp ngao ngán.

Thậm chí, anh V. một đại gia cây cảnh đang có nguy cơ vỡ khoản nợ tín dụng đen cả chục tỷ đồng. Nguyên nhân, vườn cây cảnh 400 cây hơn 7 tháng nay không có khách nào hỏi mua. Trong khi đó, 80% tiền đầu tư cây đã 30 tỷ đồng, tiền đất hơn 10 tỷ đồng là đi vay tín dụng đen.

Anh Hòa phải chuyển nghề chăn nuôi lợn, xây hầm biogas vì cây cảnh ế.

Một số tỷ phú phải đổi nghề để kiếm thêm. Anh Nguyễn Ngọc Hòa (thôn Xâm Thị, Hồng Vân) vừa bỏ 300 triệu đầu tư trang trại. Hiện trang trại này có 30 con lợn thịt, 10 nái nuôi theo mô hình công nghiệp. Anh Hòa nói, hơn 6 năm nay, có những thời điểm đút túi 300-400 triệu đồng tiền cây cảnh mỗi tháng, là chuyện bình thường.

Trước đó, anh đầu tư 8 tỷ đồng mua 2,5 mẫu đất, làm khoảng 200 cây, giá từ 200-800 triệu đồng một cây. Trong khoản đầu tư, anh có 4 tỷ đồng, nửa còn lại đi vay, trong đó vay ngân hàng 1 tỷ, lãi suất 18%; số còn lại là vay bên ngoài, cũng phải hơn 30%/năm; tính ra, anh Hòa trả lãi 70 triệu đồng/tháng.

Còn năm nay thực sự là một cú sốc, từ tháng 8-2011, thị trường cây chững lại. Đầu năm đến nay chỉ bán được 200 triệu đồng, không đủ trả lãi vay. “Khi thấy tôi mở thêm trang trại, anh em làm cây không bằng lòng. Tôi cũng thấy băn khoăn. Nhưng vì hoàn cảnh, mỗi người có một cách nghĩ. Anh em chờ tính khi kinh tế ổn định, cây sẽ có giá. Nhưng chờ 1,2 năm nữa, thì lấy gì sống? Tôi vẫn cứ yêu nghề cây, nhưng nay phải nuôi lợn để sống đã”, anh Hòa tâm sự.

Ở Hồng Vân, giới cây cảnh vẫn tôn anh Nguyễn Văn Chí, Phạm Văn Quỳnh, Ngô Xuân Giang là những người mở đường, đem nghề kiếm bạc tỷ về cho người dân xứ này.

Hiện, họ được xem là trường vốn, có những vườn cây được định giá cả trăm tỷ đồng, nhưng cũng gặp không ít khó khăn. Anh Phạm Văn Quỳnh (thôn Xâm Xuyên) cho biết, doanh nghiệp làm ăn phải đi vay tới 80% số vốn, nhưng anh đi vay không quá 10% đầu tư vào vườn cây.

Do cây bán không được, 10 lao động, anh chỉ giữ lại 6 người làm thường xuyên. Lúc này phải bình tĩnh, tập trung chăm sóc, tỉa cây, để giữ nghề, chờ thời.

Còn anh Nguyễn Văn Hiệp cho biết, đang nghiên cứu làm thêm các loại cây cảnh ít tiền 1-5 triệu, giới bình dân chơi được.

Anh hào hứng: “Tôi cũng đi thực tế, tìm hiểu ở Nhật, Trung Quốc, Thái Lan, thấy làm hoa trong chậu phục vụ văn phòng, lễ hội, trưng bày đường phố rất đẹp, mà hiện ở ta đang có thị trường rất lớn. Tôi đang nghiên cứu, sẽ làm thật bài bản về loại hoa này, vì thời gian ngắn, vốn ít, quay vòng nhanh, lại bền”. Có vẻ anh kỳ vọng vào hướng đi mới, tôi cũng mong anh thành công.

Theo Tiền Phong